Στις Ηνωμένες Πολιτείες έφτασε πριν λίγες ώρες ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προκειμένου να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ και να συζητήσουν σχετικά με μια συμφωνία για την από κοινού εκμετάλλευση των κοιτασμάτων σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax Ukraine, το οποίο επικαλείται δεδομένα πτήσεων.
Εχθές, Πέμπτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε τον σεβασμό του προς τον Ουκρανό ομόλογό του, τον οποίο είχε χαρακτηρίσει «δικτάτορα» πριν από μερικές μέρες.
«Νομίζω ότι θα έχουμε μια πολύ καλή συνάντηση αύριο το πρωί. Θα τα πάμε πολύ καλά», δήλωσε ο Τραμπ. «Τρέφω μεγάλο σεβασμό γι’ αυτόν», είπε αναφερόμενος στον Ζελένσκι κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Βρετανό Πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ. Στην ίδια συνέντευξη εξέφρασε επιπλέον την πεποίθηση πως θα επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και ότι «θα είναι μια μακροχρόνια ειρήνη».
Υποστηρίζοντας ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στις συνομιλίες με στόχο τον τερματισμό των εχθροπραξιών, τόνισε πως «δεν έχουμε ακόμη συμφωνία». Γι’ αυτόν τον λόγο, εξήγησε, «δεν μου αρέσει να μιλάω σχετικά με τη διατήρηση της ειρήνης μέχρι να καταλήξουμε σε συμφωνία για να προχωρήσουμε τη διαδικασία», συμπληρώνοντας ότι θέλει να αποφύγει τη… γρουσουζιά.
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε επίσης πως θα υπογράψει σήμερα συμφωνία για την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων της Ουκρανίας με τον Ζελένσκι. «Έρχεται εδώ και θα υπογράψουμε τη συμφωνία, πιθανώς ενώπιον των εκπροσώπων του Τύπου, και θα έχουμε μια καλή συζήτηση», είπε εχθές από το Οβάλ Γραφείο.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφο εάν εξακολουθεί να πιστεύει πως ο Ζελένσκι είναι «δικτάτορας», ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε «εγώ το είπα αυτό;» και συνέχισε λέγοντας «δεν πιστεύω ότι το είπα. Επόμενη ερώτηση…». Έσπευσε να συμπληρώσει μάλιστα πως έχει «πολύ καλές σχέσεις» με τον πρόεδρο της Ουκρανίας.
Η συμφωνία την οποία προωθεί ο Τραμπ ως μορφή αποζημίωσης για την υποστήριξη της Ουάσινγκτον στο Κίεβο, θα εκχωρήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες μερίδιο από μεγάλο μέρος του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας.
«Του έχουμε δώσει πολύ εξοπλισμό και πολλά χρήματα, αλλά έχουν πολεμήσει πολύ γενναία», δήλωσε ο Τραμπ. «Κάποιος πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτόν τον εξοπλισμό, και σε αυτόν τον τομέα έχουν επιδείξει μεγάλη γενναιότητα».
Τι προβλέπει το deal
Με βάση τη συμφωνία που πρόκειται να υπογράψουν σήμερα Τραμπ και Ζελένσκι, η Ουκρανία θα καταβάλλει το 50% «όλων των εσόδων που θα προκύψουν από την μελλοντική εκμετάλλευση όλων των συναφών φυσικών πόρων που ανήκουν στην ουκρανική κυβέρνηση» στο ταμείο ανοικοδόμησης, το οποίο θα ανήκει και θα διαχειρίζονται από κοινού οι ΗΠΑ και η Ουκρανία.
Στη συμφωνία δεν κατονομάζονται οι εν λόγω πόροι, αλλά περιγράφει ότι σε αυτούς περιλαμβάνονται μέταλλα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλα ορυκτά, αλλά και υποδομές, όπως τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου και λιμάνια.
Χάρη στη συμφωνία η Ουάσινγκτον θα πάρει πίσω μερικά από τα δισεκατομμύρια δολάρια που έχει κοστίσει ο εξοπλισμός που έχει προσφέρει στο Κίεβο μέσω ενός επενδυτικού ταμείου ανοικοδόμησης το οποίο θα συγκεντρώνει τα έσοδα από την πώληση των ουκρανικών σπάνιων γαιών.
Η Ουκρανία ελπίζει η συμφωνία αυτή να ενισχύσει την υποστήριξη του Τραμπ προς τις προσπάθειες του Κιέβου να ανακτήσει τα εδάφη που έχει χάσει από τη Ρωσία. Η συμφωνία εξάλλου αναμένεται να ωθήσει τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο να δεχθούν να προσφέρουν νέο πακέτο βοήθειας στην Ουκρανία.
Σε ποιες γαίες στοχεύουν οι ΗΠΑ;
Από τα πλούσια ουκρανικά κοιτάσματα αυτά που κυρίως ενδιαφέρουν τον Τραμπ σήμερα είναι αυτά του λιθίου. Το λίθιο λόγω σπανιότητας αλλά και τεράστιας ζήτησης για χρήση στις μπαταρίες κινητών συσκευών έχει αναχθεί σε «πόλεμο» ανάμεσα στις μεγάλες κατασκευάστριες εταιρείες που κυριολεκτικά μάχονται με όλα τα μέσα προκειμένου να αποκτήσουν αποκλειστικά συμβόλαια εκμετάλλευσης τέτοιων κοιτασμάτων.
Το ουκρανικό κοίτασμα λιθίου δεν είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι μικρό.
Το πλεονέκτημα για τους Ουκρανούς είναι πως το συγκεκριμένο κοίτασμα αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί αποκλειστικά δικό τους, ακόμη και υπό τις παρούσες πολεμικές συνθήκες, καθώς βρίσκεται στις περιοχές που ελέγχουν απόλυτα και όχι στις υπό ρωσική κατοχή. Δεδομένα οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται και για κοιτάσματα Τιτανίου αλλά και Ζιρκονίου τα οποία οι Ουκρανοί διαθέτουν σε σημαντικές ποσότητες. Τα μεγαλύτερα από τα αποθεματικά της Ουκρανίας στα δύο παραπάνω μέταλλα βρίσκονται στο Χάρκοβο και το Σούμι αλλά και δυτικά του Κιέβου ακόμη ένα στοιχείο για το οποίο ο Ζελένσκι έχει ως φαίνεται γνώση και θα επιλέξει προσεκτικά το τι θα ζητήσει ως αντάλλαγμα.
Στον αντίποδα ο Ντόναλντ Τραμπ έχοντας κάνει μία ακραία πρόταση αυτή τη στιγμή γνωρίζει την ουκρανική κόκκινη γραμμή και έχοντας ζητήσει τα «πάντα» είναι δεδομένο πως θα πάρει πολλά… Το «bras de fer» διαπραγματευτικά είναι με την πλευρά του καθώς βρίσκεται στο δικό του «γήπεδο», αλλά ο Αμερικανός Πρόεδρος ξέρει πως δεν μπορεί να πάρει απλά ό,τι υπάρχει στο τραπέζι και πως θα πρέπει να πληρώσει ένα κομμάτι του λογαριασμού ακόμη και αργότερα.