Το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Φεβρουαρίου 2025 της Τράπεζας Πειραιώς, βασιζόμενο στην αξιολόγηση του ΔΝΤ, παρουσιάζει μια θετική εικόνα για την ελληνική οικονομία το 2025, με προβλεπόμενη ανάπτυξη 2,1% και βελτίωση των δημοσιονομικών.
Ωστόσο, τονίζει την ανάγκη για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Το δελτίο αναφέρεται επίσης στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, στην άνοδο των ταξιδιωτικών εισπράξεων και στην αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος. Αναλύει τις επιδόσεις διαφόρων οικονομικών δεικτών και καταγράφει τις διεθνείς εξελίξεις, με έμφαση στην αβεβαιότητα στις αγορές και στις διαφορετικές πολιτικές των κεντρικών τραπεζών.
Όπως σημειώνουν οι αναλυτές της Τράπεζας, σύμφωνα με το ΔΝΤ η προοπτική της ελληνικής οικονομίας βραχυπρόθεσμα παραμένει ευνοϊκή και το 2025 ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί στο 2,1%. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν βασική κινητήρια δύναμη, υποστηριζόμενες από έργα που χρηματοδοτούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε δημοσιονομικό επίπεδο εκτιμά ότι υπάρχει περαιτέρω βελτίωση καθώς ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ βρίσκεται σε σταθερά πτωτική πορεία και η δημοσιονομική προσαρμογή υποστηρίζεται από τη μείωση της φοροδιαφυγής. Ωστόσο αναφέρει ότι είναι απαραίτητη η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων προκειμένου να δημιουργήσει μια σταθερή βάση για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προκλήσεων.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2024 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,2 δισ. έναντι του 2023 και διαμορφώθηκε στα 15,1 δισ. κυρίως λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2024 αυξήθηκαν κατά 5,4% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκαν στα €21,7 δισ.
Αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Ιανουάριο στις 108,6 μονάδες.
Στα €21,7 δισ. οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2024
Τον Ιανουάριο, ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξήθηκε στις 108,6 μονάδες, έναντι του 106,4 μονάδες το Δεκέμβριο, λόγω της βελτίωσης του δείκτη προσδοκιών στη βιομηχανία και του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτή. Η αναθεώρηση του δείκτη με περίοδο βάσης 2000-2024=100 είχε ως αποτέλεσμα ο δείκτης οικονομικού κλίματος για το 2024 να διαμορφωθεί στις 107,6 από 107,2 μονάδες το 2023 [προηγ. εκτίμηση 2024: 107,9 μονάδες /2023: 107,6 μονάδες.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat σε εποχικά εξομαλυμένη βάση: (α) ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής το Δεκέμβριο, αυξήθηκε κατά 5,9% yoy. Το 2024 ο δείκτης αυξήθηκε κατά 5,3% (2023: 2,4%), καθώς η συμβολή της μεταποίησης παραμένει θετική, ενώ επίσης θετική – έναντι αρνητικής το 2023 – ήταν η συμβολή του ηλεκτρισμού, (β) το Νοέμβριο οι δείκτες κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων, λιπαντικών) αυξήθηκαν κατά 3,7% yoy και 2,3% yoy αντίστοιχα, (γ) επίσης το Νοέμβριο οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στον τομέα “οχήματα” αυξήθηκαν κατά 3,4% yoy και 1,4% yoy αντίστοιχα. Επίσης, αύξηση κατά 2,8% yoy κατέγραψε ο δείκτης κύκλου εργασιών στις επιχειρηματικές υπηρεσίες, (δ) Αντίθετα, το Νοέμβριο στο χονδρικό εμπόριο, οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου υποχώρησαν κατά -7,1% και -1,8% yoy αντίστοιχα. (ε) Στις κατασκευές, σε μη εποχικά εξομαλυμένη βάση, ο αριθμός των οικοδομικών αδειών αυξήθηκε σε επίπεδο 11μήνου κατά 14,9% yoy (11μ’23: 7,9%).
Ο εθνικός πληθωρισμός (Δ.Τ.Κ.) τον Ιανουάριο ανήλθε στο 2,7%. Ο δομικός πληθωρισμός υποχώρησε στο 3,8% έναντι 4,1% τον Δεκ 24, ενώ παραμένει σε υψηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με τον Ιανουάριο 2024 (3,2%). Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 3,1%.
Τον Δεκέμβριο, το ποσοστό ανεργίας, σε εποχικά εξομαλυμένη βάση, διαμορφώθηκε στο 9,4%. Κατά μέσο όρο το 2024 το ποσοστό ανεργίας έφτασε στο 10% (2023: 11,1%) και η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,8%.
Τον Ιανουάριο 2025, ο κρατικός προϋπολογισμός, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, παρουσίασε πλεόνασμα €758 εκατ. έναντι €1,1 δισ. τον Ιανουάριο 2024. Η απόκλιση αυτή συνδέεται με τη μείωση του ύψους των καθαρών εσόδων κατά €726 εκατ. κυρίως λόγω της μείωσης των εσόδων ΠΔΕ κατά €1 δισ. Στις συνολικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού καταγράφεται υστέρηση ύψους €391 εκατ. παρά την αύξηση των δαπανών του ΤΑΑ κατά €152 εκατ. σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2024. Το πρωτογενές πλεόνασμα τον Ιανουάριο του 2025 διαμορφώθηκε σε €1,98 δισ. έναντι €2,28 δισ. τον Ιαν 24.
Το 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε έναντι του 2023 κατά €1,2 δισ. και διαμορφώθηκε στα €15,1 δισ. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με την αύξηση στο έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών (κατά €2,6 δισ.) – κυρίως λόγω της αύξησης του ελλείμματος αγαθών χωρίς καύσιμα & πλοία (κατά €2,1 δισ.) – και με την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων (κατά €0,2 δισ.). Η παραπάνω εξέλιξη αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά €0,9 δισ. – κυρίως λόγω της αύξησης του πλεονάσματος του ταξιδιωτικού ισοζυγίου (€0,8 δισ.) – καθώς και της αύξησης πλεονάσματος του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατά €0,8 δισ. Ειδικότερα, η βελτίωση στο πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου κατά €0,8 δισ. συνδέεται με τις αυξημένες εισπράξεις κατά €1,1 δισ. (στα €21,7 δισ.). Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, «η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην άνοδο της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 9,8%, καθώς η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 5,1%. Οι καθαρές εισπράξεις από την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών αντιστάθμισαν κατά 53,0% το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και συνέβαλαν κατά 83,2% στο σύνολο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες».
Διεθνείς Εξελίξεις
Οι εξελίξεις στο ζήτημα των δασμών από πλευράς ΗΠΑ, η εμφατική παρέμβασή τους στον Ρωσοoυκρανικό πόλεμο (με στόχο τη σύναψη συμφωνιών για την ειρήνευση στην περιοχή και τη διαμόρφωση της επόμενης μέρας στην Ουκρανία) και οι λεκτικές επικρίσεις τους προς παραδοσιακούς συμμάχους τους αναμφίβολα διατηρούν σχετικά υψηλή την αβεβαιότητα στις αγορές. Στο πλαίσιο αυτό και μέχρι να ξεκαθαρίσει επαρκώς το τοπίο, είναι πολύ πιθανό η Fed να μην προχωρήσει σε νέα μείωση του βασικού επιτοκίου της καθώς η οικονομία παραμένει ισχυρή. Ο ρυθμός ανάπτυξης κατά το δ΄ τρίμηνο του 2024 διαμορφώθηκε στο 2,3% (τριμ.-ετησιοπ. ρυθμός) και για το σύνολο του έτους στο 2,8% ενώ και οι συνθήκες στην αγορά εργασίας παραμένουν αρκετά καλές. Επιπλέον, η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού το τελευταίο διάστημα έχει, για συγκυριακούς κυρίως λόγους, σταματήσει αν και παραμένει σχετικά κοντά στον στόχο.
Στην Ευρωζώνη, αντίθετα, ο ρυθμός ανάπτυξης κατά το δ΄ τρίμηνο του 2024 ήταν 0,1% σε τριμηνιαία βάση και υπολογίζεται στο 0,7% συνολικά για το έτος. Ο πληθωρισμός, όμως, βρίσκεται κοντά στον στόχο του 2% της ΕΚΤ, ενώ και το ποσοστό ανεργίας παραμένει εξαιρετικά χαμηλά. Ωστόσο, οι προκλήσεις σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο έχουν αυξηθεί σημαντικά απαιτώντας την έγκαιρη διαμόρφωση κατάλληλων στρατηγικών.
Κατά το επόμενο διάστημα, οι αναλυτές της Τράπεζας Πειραιώς εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει τη χαλάρωση της πολιτικής της. Στην Κίνα παραμένουν οι προκλήσεις της διατήρησης ενός ικανοποιητικού ρυθμού ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα και της διαμόρφωσης μίας ανεκτής εμπορικής σχέσης με τις ΗΠΑ.