Ρωμαϊκό στρατιωτικό λιμάνι, ηλικίας 2.700 ετών, ανακαλύφθηκε στην αρχαία πόλη Πάριον, στην Τουρκία. Συγκεκριμένα, υποβρύχιες έρευνες στην αρχαία ελληνική πόλη Πάριον, μίας πόλης, 2.700 ετών και επίνειο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, αποκάλυψαν το δεύτερο αρχαίο λιμάνι της πόλης.
H ετυμολογία του τοπωνυμίου Πάριον (ή Πάριουμ), δεν είναι σαφής. Η πόλη υπήρξε αποικία της Ερέτριας και της Πάρου, από την οποία πήρε και το όνομά της, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία. Μία από τις θεωρίες όμως αποδίδει το όνομα στον Πάρη, γιο του Πριάμου, βασιλιά της Τροίας.
Έχοντας καθιερωθεί ως επίνειο, η αρχαία πόλη Πάριον, είναι γνωστή ως η μεγαλύτερη αρχαία πόλη της περιοχής, με διάμετρο περίπου τα 4 χλμ. Στην αρχαιότητα, η πόλη ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια για τους οικισμούς όλης της επαρχίας.
Το 546 π.Χ. η πόλη Πάριον, υπό περσική κυριαρχία, έγινε ελληνική, ενώ αργότερα, το 534 π.Χ., πέρασε στην κυριαρχία του Αλέξανδρου του Μέγα κατά την πορεία του προς την Μικρά Ασία.
Έπειτα από τον θάνατό του, η πόλη περιήλθε στο Βασίλειο των Ατταλιδών (Βασίλειο της Περγάμου). Ως τμήμα πλέον του Βασιλείου της Περγάμου, η πόλη Πάριον, πέρασε στους Ρωμαίους, σύμφωνα με τη θέληση του Άτταλου του Β’ της Περγάμου.
Είκοσι χρόνια ανασκαφών
Εδώ και χρόνια διεξάγονται ανασκαφές στο χωριό Kemer, της Biga, στα Δαρδανέλια (Ελλήσποντος), για την αποκάλυψη της ιστορικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της αρχαίας πόλης Πάριον.
Με την άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, οι επιστημονικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη, με επικεφαλής τον καθηγητή Δρ. Vedat Keleş και κοσμήτορα της σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ondokuz Mayıs (OMU), έφτασαν, με την συμπλήρωση του ανασκαφικού έτους του 2024, το 20ο έτος.
Ο επικεφαλής των ανασκαφών, Vedat Keleş, ανέφερε: «Το λιμάνι αυτό, σε σύγκριση με το νότιο λιμάνι, το οποίο ήταν εμπορικό, είναι λίγο μικρότερο και γεμάτο με αποθέματα λάσπης από τον ποταμό που περνά μέσα απ’ την πόλη. Η πόλη Πάριον υπήρξε αποικία λεγεώνας, άρα υπάρχει η πιθανότητα, το λιμάνι της να ήταν στρατιωτικό».
Υποβρύχιες έρευνες διεξήχθησαν για πρώτη φορά φέτος στην πόλη και, κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων εργασιών, έφεραν στο φως το δεύτερο αρχαίο λιμάνι της πόλης Πάριον.
Εξηγώντας ότι φέτος είναι το 20ο έτος ανασκαφών στην πόλη Πάριον, ο Keleş δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι.
Τα 20 τελευταία χρόνια, η πόλη Πάριον έχει αποδώσει από άποψη ανασκαφών, συντήρησης και αποκατάστασης, δημοσιεύσεων και εκπαίδευσης επιστημονικού προσωπικού.
Φέτος ξεκινήσαμε υποθαλάσσιες μελέτες. Είναι γνωστό ότι η Πάριον υπήρξε ένα σημαντικό επίνειο της Βόρειας Τρωάδας, όπως αναφέρουν αρχαίες πηγές.
Πιστεύαμε ότι θα μπορούσε να είναι το βόρειο λιμάνι όμως δεν είμασταν βέβαιοι. Καταφέραμε να το επαληθεύσουμε χάρη στις υποβρύχιες μελέτες.
Εξηγώντας ότι η πόλη ήταν αποικία λεγεώνας, δήλωσε: «Το λιμάνι αυτό ωστόσο, είναι λίγο μικρότερο σε μέγεθος σε σχέση με το βόρειο, ένα λιμάνι εμπορικό, το εσωτερικό του οποίου είναι γεμάτο με λάσπη που έχει αποτεθεί λόγω της ροής του ποταμού που περνά απ’ την πόλη.
Υπάρχει, ως εκ τούτου, η πιθανότητα το μέρος αυτό να ήταν στρατιωτικό λιμάνι.
Οι υποθαλάσσιες αρχαιολογικές μελέτες που θα διεξαχθούν, αναμένεται να μας παρέχουν περισσότερα στοιχεία για το θέμα».
Ο Keleş σημείωσε ότι, κατά τη διάρκεια της ανασκαφικής περιόδου, οι ανασκαφές συνεχίζονται σε δύο τοποθεσίες: «Η μία είναι το θέατρο, και η άλλη η αγορά. Τώρα ερευνούμε το θέατρο.
Το τείχος της πόλης είναι χτισμένο πάνω απ’ το κτίριο της σκηνής και σχεδόν όλα τα διαζώματα και τα αρχιτεκτονικά τμήματα του θεάτρου, χρησιμοποιήθηκαν εντός του τείχους της πόλης.
Φαίνεται λοιπόν ότι η κατασκευή άλλαξε σημαντικά κατά την ύστερη περίοδο της ρωμαϊκής εποχής».
Αν και αυτή η καταστροφή μας δημιουργεί πρόβλημα, η εργασία μας συνεχίζει να προχωρά-μαζί με τις εργασίες αποκατάστασης.
Ο Keleş μίλησε για τον σκοπό τους, την αναβάθμιση στο μέλλον, της πόλης Πάριον στη θέση που της αξίζει: «Ως μία νέα ομάδα ανασκαφών, ερευνούμε μία πόλη με μεγάλη έκταση καταστροφής.
Πρέπει ν’ αποκαλύψουμε ολόκληρη την πόλη-άρα, χρειαζόμαστε επιπλέον προσωπικό. Απευθύνω έκκληση στις τοπικές αρχές.
Αν μας στηρίξουν, ειδικά με την παροχή εργατικού προσωπικού, θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε αδιάλειπτα τις εργασίες μας, σ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, εφόσον το επιτρέψουν και οι κλιματολογικές συνθήκες».