Το δικαίωμα δόμησης σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων χάνουν, σύμφωνα με το νέο Προεδρικό Διάταγμα 129/2025, πολλά οικόπεδα, ιδίως όσα έχουν έκταση μικρότερη από 2 στρέμματα. Το διάταγμα φέρνει σαρωτικές αλλαγές και θα καθορίζει τα όρια, τις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης για τους οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, οι οποίοι δημιουργήθηκαν προ του 1923 ή μεταξύ 1923 και 1983.
Τα σημερινά όρια των οικισμών μειώνονται οριζόντια και περιλαμβάνουν ό,τι έχει οικοδομηθεί μέχρι το 1983, ενώ για τις περιοχές που έχουν οικοδομηθεί από το 1983 μέχρι σήμερα θα ισχύουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ως όρια οικισμών αναγνωρίζονται μόνο εκείνα που τεκμηριώνονται με δόμηση έως το 1983 και όχι εκείνα που δημιουργήθηκαν με μεταγενέστερες αποφάσεις των κρατικών νομάρχων (κυρίως το 1985), οι οποίες έδιναν στις περισσότερες περιπτώσεις δικαίωμά επέκτασής τους. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να γίνει οριοθέτηση νέου οικισμού αλλά μόνο επανέγκριση, οριοθέτηση ή οριοθέτηση σε μη οριοθετημένους οικισμούς.
Τα οριζόντια όριά τους περιορίζονται, ενώ δεν υπάρχει δυνατότητα επέκτασής τους. Αυτό σημαίνει ότι πολλά οικόπεδα, ιδίως όσα έχουν έκταση μικρότερη από 2 στρέμματα, χάνουν το δικαίωμα δόμησης, εκτός αν πληρούν αυστηρά και ειδικά κριτήρια, όπως πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο δρόμο.
Οικόπεδα μετατρέπονται σε… αγροτεμάχια
Αφορά περισσότερους από 10.000 μικρούς οικισμούς της χώρας
Οικόπεδα, σε:
- Οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων +
- Έκταση κάτω των δύο στρεμμάτων +
- Ανήκουν στην Γ’ ζώνη οικισμών (δηλαδή εκτάσεις μετά το 1983)
= Χάνουν το δικαίωμα δόμησης
Συνέπειες:
- οικόπεδα μετατρέπονται σε… χωράφια
- πέφτει κατακόρυφα η αξία των οικοπέδων (κατά 90%)
- χωριά συρρικνώνονται και ερημώνουν
«Βουτιά» της αξίας των οικοπέδων έως και 90%
- Οικόπεδο σε έναν μικρό οικισμό κάτω των 10.000 κατοίκων (όπου μέχρι σήμερα ήταν οικοδομήσιμο)
Άξιζε: 120.000€. Πλέον γίνεται χωράφι αξίας 12.000€ και δεν μπορεί να χτίσει κανένας