Σε έκθεση που δημοσίευσε το γερμανικό "Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία" (IfW, Kiel), δηλαδή ένα από τα πιο φιλικά προς τη χώρα γερμανικά think tanks, αποφαίνεται πως η Ελλάδα "δύσκολα σώζεται" πλέον.
Γι' αυτό οι Γερμανοί οικονομολόγοι προβλέπουν πως θα υπάρξει ένα τέταρτο πρόγραμμα διάσωσης, δηλαδή τέταρτο Μνημόνιο, μαζί με μια "βιώσιμη" λύση για το ελληνικό δημόσιο χρέος.
Για να μη γίνει αυτό, το οποίο δεν είναι το καλό σενάριο για το IfW, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόσει εντός του 2017 "χωρίς νέες καθυστερήσεις" το υπάρχον πρόγραμμα προσαρμογής και, έτσι, "στο τέλος του προγράμματος" να κερδίσει ένα "άμεσο ή έμμεσο κούρεμα χρέους".
Έπειτα θα χρειαστεί ένα "νέο πρόγραμμα χωρίς πειθαρχία τύπου ΔΝΤ", στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας, το οποίο, όμως, θα είναι ελληνικής "ιδιοκτησίας" με "γενική κοινωνική αποδοχή".
Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ θεωρεί προϋποθέσεις συμμετοχής του στο πρόγραμμα τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων.
Από το IfW προβλέπονται δύο δρόμοι για την Ελλάδα φέτος:
1) Ο ένας δρόμος προβλέπει υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του 3ου Μνημονίου χωρίς νέες καθυστερήσεις.
Έτσι, η Ελλάδα θα μπορούσε να ξεπεράσει τη φάση της "έκτακτης διάσωσης" και να αναλάβει τη "δική της πρωτοβουλία" στις νέες οικονομικές συνθήκες.
Σε αυτή την περίπτωση, για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους της, θα μπορούσε η Ελλάδα μαζί με τους πιστωτές της να βρει μια λύση η οποία να οδηγήσει σε ένα "άμεσο ή έμμεσο "κούρεμα” του χρέους στο τέλος του προγράμματος", υποστηρίζουν οι συντάκτες της έκθεσης του IfW.
Από εκεί και πέρα, θα γινόταν η Ελλάδα και πάλι "υπεύθυνη" για τη "διαμόρφωση" της "δικής της πολιτικής και τις "συνέπειές" της στο πλαίσιο των όρων που θέτει το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας", τονίζουν.
"Σε αυτό το σενάριο", συμπληρώνουν οι Γερμανοί οικονομολόγοι, δεν χρειάζεται απαραίτητα η πειθαρχία τύπου ΔΝΤ".
2) Ο άλλος δρόμος προβλέπει ένα "τέταρτο πρόγραμμα διάσωσης".
Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν "απίθανο" να υπάρξει ελληνική ιδιοκτησία στο πρόγραμμα διάσωσης, αλλά και πάλι θα έπρεπε να βρεθεί μια "βιώσιμη λύση" για το χρέος της Ελλάδας.
Το IfW ασκεί κριτική στην Κομισιόν σε δύο πεδία.
Το πρώτο πεδίο είναι οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για τη φύση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και το δεύτερο πεδίο είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το έλλειμμα ελληνικής "ιδιοκτησίας" του προγράμματος προσαρμογής.
Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζονται από τους Γερμανούς οικονομολόγους ως "αποπροσανατολιστικές" οι προβλέψεις της Κομισιόν περί επιστροφής στην ανάπτυξη, δεδομένου ότι δεν έλαβαν υπόψη ότι το "πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι τόσο αναπτυξιακής όσο διαρθρωτικής φύσης".
Περαιτέρω, επισημαίνεται πως η Κομισιόν είχε αναγνωρίσει την ανάγκη ανάπτυξης της "ιδιοκτησίας" του προγράμματος από την ελληνική πλευρά. Ωστόσο, τονίζεται από το IfW, η "ιδιοκτησία" του προγράμματος δεν θα πρέπει να περιοριστεί στην κυβέρνηση και στη διοίκηση ή σε μια διακομματική συναίνεση, αλλά πρέπει να έχει τη "γενική κοινωνική αποδοχή". Η ελληνική πλευρά θα πρέπει, προς αυτή την κατεύθυνση, να αποδεχθεί την "άνευ όρων επαγγελματική στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων της".
Το αποτέλεσμα της έως τώρα εφαρμογής του 3ου προγράμματος προσαρμογής είναι "απογοητευτικό".
Κι αυτό, γιατί "οι προβλεπόμενοι μεταρρυθμιστικοί στόχοι είτε δεν επιτεύχθηκαν είτε επιτεύχθηκαν μερικώς και το πρόγραμμα χρειάζεται μια συνεχή αναθεώρηση".
Υπό αυτές τις συνθήκες, "δεν είναι να απορεί κανείς που η οικονομική ανάκαμψη δεν ήταν εκείνη που αναμενόταν".
Εξάλλου, "η αύξηση της απασχόλησης", η οποία σημειώθηκε μετά το 2014, "δεν οδήγησε σε αύξηση των εισοδημάτων", τονίζεται από το IfW.
Αυτό οφείλεται στο ότι οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν αφορούσαν τομείς χαμηλού κόστους.
Παράλληλα, χάθηκαν θέσεις εργασίας σε καλοπληρωμένους τομείς της οικονομίας, ενώ δεν φάνηκαν σημαντικές επενδύσεις σε εξειδικευμένες θέσεις απασχόλησης.
Οι Γερμανοί οικονομολόγοι προειδοποιούν, επίσης, πως η παραίτηση από τις μεταρρυθμίσεις και η επιστροφή στους παλιούς ισχυρούς κλάδους του τουρισμού και της αγροτικής παραγωγής θα οδηγήσουν σε μια διαρθρωτική στασιμότητα και στην απώλεια ευημερίας για την Ελλάδα.