Από την προσεχή Δευτέρα 29 Αυγούστου, θα αρχίσουν να αναρτώνται στο TAXIS τα εκκαθαριστικά για τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος θα καταβληθεί σε πέντε δόσεις. H πρώτη έως το τέλος του Σεπτεμβρίου και η τελευταία έως το τέλος Ιανουαρίου 2017.

H εκκαθάριση του φόρου ολοκληρώθηκε στις 18 Αυγούστου και ακολουθήθηκε η απαραίτητη διαδικασία, προκειμένου το σύστημα να είναι έτοιμο για την ανάρτηση των Ταυτοτήτων Οφειλής για περίπου 7 εκατομμύρια φορολογούμενους. Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι από το φόρο θα εισπράξει 2,65 δισ. ευρώ, όσα περίπου είχε βάλει στα κρατικά ταμεία και πέρυσι.

Σε σχέση με το περασμένο έτος ωστόσο, τα φετινά εκκαθαριστικά κρύβουν εκπλήξεις αλλά και παγίδες, καθώς σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις:

- Περίπου 152.000 ιδιοκτήτες θα πληρώσουν για πρώτη φορά συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, αν και η αξία της περιουσίας τους μειώθηκε, μετά και τη μείωση των αντικειμενικών αξιών. Αυτό γιατί μειώθηκε το όριο επιβολής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ από τα 300.000 ευρώ που ίσχυε, κι έτσι αντιμετωπίζονται ως μεγαλοϊδιοκτήτες όσοι έχουν ακίνητη περιουσία αξίας 200.000 ευρώ και άνω.

- Μεγαλύτερο ΕΝΦΙΑ θα κληθεί να πληρώσει η πλειονότητα των επιχειρήσεων. Για πρώτη φορά θα πληρώσουν φόρο και για τα ακίνητα που ιδιο-χρησιμοποιούν ξενοδοχεία, βιοτεχνίες κ.λπ. Και αυτό παρότι οι επαγγελματικές εγκαταστάσεις αποτελούν το μέσο παραγωγής των επιχειρήσεων αυτών.

- Περίπου 2,25 εκατομμύρια μικροϊδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν ίδιο ή και μεγαλύτερο ΕΝΦΙΑ με το εξής τρικ: ακόμα και αν μειώθηκε η αντικειμενική αξία του ακινήτου τους, η ελάφρυνση δεν θα φανεί αν παραμένουν στο ίδιο κλιμάκιο με αυτό που βρίσκονταν πριν από τη μείωση. Ο κύριος φόρος που πληρώνουν όλοι οι ιδιοκτήτες δεν επιβάλλεται στην τρέχουσα αντικειμενική αξία του ακινήτου, αλλά με συντελεστή βάσει της τιμής ζώνης της περιοχής του ακινήτου που πολλαπλασιάζεται επί το εμβαδόν της επιφανείας του.

- Καμία ελάφρυνση δεν θα δουν εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες παλαιών διαμερισμάτων. Και αυτό γιατί δεν προβλέπονται συντελεστές απομείωσης της φορολογητέας αξίας του ακινήτου βάσει παλαιότητας. Αντιθέτως, για τον υπολογισμό του κύριου ΕΝΦΙΑ βάση υπολογισμού είναι οι αντικειμενικές αξίες νεόκτιστων διαμερισμάτων (1ου ορόφου με μία μόνο πρόσοψη σε δρόμο) και δεν υπολογίζονται μειωτικοί συντελεστές, αν και προβλέπονταν για τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.

- Χάνουν φέτος τις φοροαπαλλαγές που είχαν οι ιδιοκτήτες κενών (ξενοίκιαστων) και μη ηλεκτροδοτουμένων ακινήτων.

- Νέες επιβαρύνσεις θα δουν και οι ιδιοκτήτες οικοπέδων, καθώς όμως και όσοι έχουν χτίσει χωρίς να εξαντλήσουν τον συντελεστή δόμησης που προβλέπεται για το συγκεκριμένο ακίνητο. Με τον τρόπο αυτό μονοκατοικίες θα επιβαρυνθούν με ΕΝΦΙΑ σαν να ήταν... πολυκατοικίες, λόγω της οικοπεδικής αξίας που προκύπτει με βάση το υπόλοιπο του συντελεστή δόμησης ή δικαίωμα υψούν («αέρα») το οποίο έχουν.

Πώς θα μειώσετε τον ΕΝΦΙΑ του 2016

Στους σχεδιασμούς του ΥΠΟΙΚ είναι η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 να ανοίξει αμέσως μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών.

Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, κατοικιών και αγροτεμαχίων, θα έχουν τη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής τροποποιητικών - διορθωτικών δηλώσεων Ε9 για την περίοδο 2010-2016, έως το τέλος του Νοεμβρίου εφέτος και θα ωφεληθούν από την κατά 50% μείωση των προστίμων.

Στην περίπτωση κατά την οποία, λόγω των διορθώσεων, προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, για να εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό, θα πρέπει να υποβληθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην εφορία και, έως ότου γίνει η νέα εκκαθάριση, οι προηγούμενες δόσεις θα συνεχίσουν να είναι απαιτητές.

Η διόρθωση του εκκαθαριστικού θα γίνεται με δύο τρόπους:

1. Νέα ηλεκτρονική εκκαθάριση εφόσον η διαφορά φόρου είναι από 0 έως 300 ευρώ.

2. Εκκαθάριση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. όπου θα πρέπει να προσκομιστούν και τα απαραίτητα δικαιολογητικά, αν η διαφορά που προκύπτει είναι πάνω από 300 ευρώ.

Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν πως δεν τους υπολογίστηκε η νόμιμη έκπτωση ή απαλλαγή φόρου που τυχόν δικαιούντο, απαιτείται να υποβληθεί αίτησης στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. καταθέτοντας και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα οποία πρέπει να ίσχυαν κατά την 1η Ιανουαρίου του 2016.

Εφόσον αμφισβητεί το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ, ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει προσφυγή στην Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης της ΓΓΔΕ. Η αίτηση υποβάλλεται στη αρμόδια ΔΟΥ από τον υπόχρεο εντός 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης του εκκαθαριστικού (η διορία «παγώνει» από 1 έως 31 Αυγούστου).

Ωστόσο οι φορολογούμενοι δεν δικαιούνται φέτος ορισμένες εκπτώσεις και απαλλαγές που ίσχυαν το 2015, όπως πχ για τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.

Παρόλα αυτά, διασώθηκαν και ισχύουν και φέτος οι φοροεκπτώσεις για χαμηλόμισθους, άτομα με βαριές αναπηρίες και τρίτεκνους-πολύτεκνους. Αν όμως οι δηλώσεις Ε1 και Ε9 είχαν υποβληθεί εκπρόθεσμα, τυχόν διορθώσεις δεν θα αλλάξουν το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ.

Τα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια που ισχύουν πλέον για απαλλαγή ή έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ είναι:

Α. Για έκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ στον φορολογούμενο, τον ή την σύζυγο και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του , να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις εννέα χιλιάδες (9.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος,

β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας, δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ2) και

γ) ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν έχουν ή δεν ευθύνονται με ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.

Β. Για έκπτωση 100% (πλήρης απαλλαγή), να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους, δεν υπερβαίνει τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος,

β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας, δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ2),

γ) ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν έχουν ή δεν ευθύνονται με ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία και

δ) ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων ισούται ή υπερβαίνει τα τρία, ή ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του έχει αναπηρία σε ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.

Γ. Για Αναστολή πληρωμής του φόρου σε επιχειρήσεις, να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) ο συνολικός κύκλος εργασιών του νομικού προσώπου, κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του συνολικού φόρου,

β) ο συνολικός κύκλος εργασιών έχει παρουσιάσει μείωση άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) σε σχέση με το προηγούμενο προς αυτό φορολογικό έτος, και

γ) το νομικό πρόσωπο δεν έχει ή δεν ευθύνεται για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.