Ενόψει της ολοκλήρωσης της αξιολόγηση των διοικητικών συμβουλίων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, στην τελική του ευθεία μπαίνει, μέχρι και το τέλος του μήνα, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια ο οποίος αναμένεται να διαμορφώσει ένα νέο επιχειρηματικό χάρτη αφού θα διασώσει και θα βάλει λουκέτο σε πολλές χιλιάδες επιχειρήσεις μέχρι και το 2019.
Η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τα «κόκκινα» δάνεια είναι πολύ υψηλά στην ατζέντα των δανειστών οι οποίοι επιστρέφουν στην Αθήνα από τις 17 Οκτωβρίου για την δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος και είναι ένα από τα πρώτα θέματα που θα ανοίξουν σε περίπου μια εβδομάδα με την επάνοδο των θεσμών.
Σε γενικές γραμμές η αναθεώρηση του ξεχασμένου σήμερα «νόμου Δένδια» για τα επιχειρηματικά δάνεια έχει ως στόχο την εκκαθάριση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων που υπολογίζονται στα 65 δισ. ευρώ από τα συνολικά 108 δισ. ευρώ των κόκκινων δανείων και αφορούν επιχειρήσεις κάθε μεγέθους.
Η βασική αλλαγή είναι η προώθηση του εξωδικαστικού μηχανισμού συνολικής διευθέτησης των οφειλών μιας επιχείρησης με κόκκινα δάνεια ώστε να αποφεύγονται οι πολυετείς δικαστικές διαδικασίες.
Κατά την προηγούμενη επίσκεψη των θεσμών στα μέσα Σεπτεμβρίου, είχε συμφωνηθεί ο τρόπος με το οποίο θα γίνεται η αξιολόγηση των επιχειρήσεων , με βάση την βιωσιμότητά τους.
Σύμφωνα με την καταρχήν συμφωνία, θα υπάρξουν ανεξάρτητες επιτροπές, οι οποίες θα αξιολογούν αν μια επιχείρηση μπορεί να ανακάμψει με μια αναδιάρθρωση των δανείων της ή θα πρέπει να οδηγηθεί σε εκκαθάριση.
Την απόφαση της κάθε επιτροπής θα επικυρώνει δικαστικός λειτουργός και οι αξιολογήσεις θα λαμβάνουν υπόψιν όχι μόνο χρηματοοικονομικά κριτήρια αλλά και κοινωνικούς δείκτες όπως οι θέσεις εργασίας, το είδος και την περιοχή της επιχείρησης.
Η συμμετοχή εκπροσώπων του δημοσίου στις ανεξάρτητες επιτροπές θα διευκολύνει την «ολιστική» αντιμετώπιση των χρεών κάθε μιας επιχείρησης αφού θα υπάρχει μια συνολική λύση και για τα δάνεια προς τις τράπεζες αλλά και για τις οφειλές σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.
Ανοιχτό είναι ακόμη το θέμα της παροχής ασυλίας όλων των τραπεζικών στελεχών που θα ασχοληθούν με την αναδιάρθρωση επιχειρηματικών δανείων.
Στο θέμα αυτό το υπουργείο ανάπτυξης έχει το προβληματισμό ότι μια ασυλία χωρίς διακρίσεις ενέχει το κίνδυνο δημιουργίας θυλάκων διαφθοράς και συναλλαγής κάτω από το τραπέζι επιχειρήσεων και τραπεζικών στελεχών.
Συζητά λοιπόν προς την κατεύθυνση αυτή συγκεκριμένα κριτήρια με τα οποία θα δίνεται μια τέτοια ασυλία.
«Κούρεμα» χρεών και νέος δανεισμός
Πάντως είναι δεδομένο ότι όσες επιχειρήσεις κριθούν βιώσιμες θα έχουν πολλές επιλογές διάσωσης ανάλογα με το κλάδο που ανήκουν και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Εκτός από το «κούρεμα» των οφειλών και την αναδιάρθρωση της αποπληρωμής του υπολοίπου των οφειλών σε μεγαλύτερη διάρκεια και μικρότερα επιτόκια θα δίνεται μια επιπλέον δυνατότητα: Το «πάγωμα» και η μεταφορά ενός μέρους από το χρέος στο μέλλον με την συνέχιση της αποπληρωμής του να τοποθετείται μετά από 5 ή 10 χρόνια.
Διαθέσιμες σε αυτήν περίπτωση θα είναι και διεθνείς πρακτικές όπως η τιτλτοποίηση των χρεών, δηλαδή ανταλλαγή του χρέους με μετοχές ίσης αξίας που θα πηγαίνουν στις τράπεζες, οι οποίες μοιραία πλέον να συμμετέχουν ή θα αναλάβουν πλήρως την διοίκηση.
Αν πάλι ο βαθμός βιωσιμότητας είναι χαμηλός, η επιχείρηση θα τίθεται σε εκκαθάριση και θα ρευστοποιούνται άμεσα τα περιουσιακά της στοιχεία. Το σκέλος αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί και με την αναμόρφωση του πτωχευτικού δικαίου ώστε μια επιχείρηση που θα χαρακτηριστεί μη βιώσιμη να οδηγείται με ταχείες διαδικασίες σε εκκαθάριση.