Στο κυνήγι φορολογούμενων, φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, "φαντάσματα" έχει επιδοθεί το υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο των προσπαθειών για την καταπολέμηση της απάτης με την κλοπή ΦΠΑ.
Οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων έχουν μάλιστα φθάσει στο σημείο να απενεργοποιούν Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου από εξαφανισμένους φορολογούμενους, οι οποίοι εμφανίστηκαν φορολογικά μόνο και μόνο για να εκδώσουν τιμολόγια με τα οποία ουσιαστικά πήραν μέρος σε κύκλωμα απάτης και υπεξαίρεσης ΦΠΑ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΓΔΕ, μέσα στο οκτάμηνο Ιανουαρίου- Αυγούστου, ξεκίνησαν έλεγχοι για την καταπολέμηση της απάτης στο ΦΠΑ σε 132 υποθέσεις. Το ίδιο διάστημα ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σε 115 υποθέσεις. Το συνολικό ποσό ΦΠΑ που εντοπίσθηκε να έχει υποκλαπεί ανέρχεται σε 21,65 εκατ. ενώ στο πλαίσιο των ερευνών απενεργοποιήθηκαν οι Αριθμοί Φορολογικού Μητρώου σε 69 φορολογούμενους οι οποίοι δεν κατέστη δυνατό να εντοπισθούν από τους ελεγκτές.
Πώς λειτουργούν
Η σύσταση μια εικονικής, συνήθως, μικρής επιχείρησης (Μονοπρόσωπες ΕΠΕ, ΙΚΕ κα) είναι το πρώτο βήμα που κάνει ένα κύκλωμα κλοπής του ΦΠΑ. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις έχει διαπιστωθεί ότι η σύσταση της επιχείρησης γίνεται από ηλικιωμένους, ακόμη και άστεγους, οι οποίοι δέχονται να αναλάβουν έναντι αμοιβής το ρόλο του εικονικού επιχειρηματία. Σε άλλες περιπτώσεις ανοίγει εικονικά μια επιχείρηση με γραφεία και φυσική παρουσία, γίνεται και ο έλεγχος της έδρας της από τη φορολογική διοίκηση και εξαφανίζονται όλοι μετά την ολοκλήρωση της... αποστολής τους.
Ο κυριότερος τρόπος λειτουργίας των εταιρειών και φορολογούμενων φαντασμάτων είναι η συμμετοχή σε "κυκλώματα" υπεξαίρεσης του ΦΠΑ. Ο πιο διαδεδομένος είναι ο εξής: μια επιχείρηση χονδρικής εισάγει προϊόντα από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προχωράει στη σύσταση μια άλλης επιχείρησης η οποία παίζει το ρόλο του εισαγωγέα. Επειδή η εισαγωγή γίνεται από χώρα της ΕΕ δεν καταβάλλει ΦΠΑ. Πουλάει στη συνέχεια τα προϊόντα στην τελική επιχείρηση εντός της Ελλάδος και εισπράττει ΦΠΑ. Αντί να τον αποδώσει εξαφανίζεται και καρπώνεται τον ΦΠΑ. Όπως λένε έμπειροι ελεγκτές, συνηθίζεται οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στα κυκλώματα απάτης ΦΠΑ να έχουν κάποια επιχειρηματική σχέση μεταξύ τους, ενώ έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις στις οποίες το κύκλωμα στήθηκε από τον ίδιο επιχειρηματία προκειμένου να κλαπεί ο ΦΠΑ.
Ένα άλλο πολύ συνηθισμένο κόλπο για την κλοπή του ΦΠΑ αλλά και τη συμπίεση των κερδών και του φόρου που θα κληθεί να πληρώσει μια επιχείρηση, είναι η έκδοση εικονικών τιμολογίων. Συνήθως για παροχή υπηρεσιών. Για παράδειγμα, προς το τέλος του έτους μια επιχείρηση διαπιστώνει ότι πρέπει να αποδώσει ένα σημαντικό ποσό ΦΠΑ το οποίο όμως δεν μπορεί να εξασφαλίσει αν και έχει εισπράξει.
Καταφεύγει έτσι στη λύση της λήψης εικονικών τιμολογίων για λήψη υπηρεσιών οι οποίες είναι δύσκολο να καταμετρηθούν σε κάποιο φορολογικό έλεγχο, όπως για παράδειγμα, αναβάθμιση πληροφοριακών συστημάτων ή δαπάνες κατάρτισης προσωπικού.
Σε πολλές περιπτώσεις ο εκδότης των τιμολογίων είναι εικονικός και εξαφανίζεται δυσχεραίνοντας τον φορολογικό έλεγχο.