Μπορεί ακόμη να μην έχουμε πληρώσει ούτε τη δεύτερη από τις πέντε δόσεις του φετινού ΕΝΦΙΑ, ωστόσο, στο υπουργείο Οικονομικών, έχουν ήδη αρχίσει να συζητούνται – αν και σε πρώιμο στάδιο - τα σενάρια για τον φόρο ακινήτων που θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι για το 2017.
Στόχος της κυβέρνησης, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, είναι ο νέος φόρος ακινήτων να είναι "περισσότερο δίκαιος", με το βασικό συστατικό δικαιοσύνης για την κυβέρνηση να είναι ο υπολογισμός του με βάση μόνο την συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας κάθε φορολογούμενου. Ωστόσο αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει για μια σειρά από λόγους.
Σημαντικός λόγος είναι ότι αργεί η διαδικασία για την ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων.
Η διαδικασία για την ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές κινείται με ρυθμούς χελώνας λόγω ουσιαστικών προβλημάτων που υπάρχουν στο όλο εγχείρημα. Μάλιστα, η σχετική μνημονιακή υποχρέωση προβλέπει ότι η ευθυγράμμιση θα γίνει το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2017.
Δεύτερος λόγος είναι η… αγάπη των εκπροσώπων των δανειστών στην υφιστάμενη μορφή του φόρου ακινήτων.
Θεωρούν, όπως σημειώνουν υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΟΙΚ, ότι η υφιστάμενη μορφή του φόρου, δηλαδή του φόρου ανά τετραγωνικό εξασφαλίζει διευρυμένη φορολογική βάση και υψηλή εισπραξιμότητα του φόρου.
Αντίθετα, θεωρούν ότι ένας φόρος με τα λεγόμενα προοδευτικά χαρακτηριστικά, δηλαδή με βάση τη συνολική αξία της περιουσίας κάθε φορολογούμενου που θα απαλλάσσει σημαντικό αριθμό φορολογούμενων από το φόρο λόγω κάποιου αφορολόγητου ορίου και θα φορτώνει το φόρο σε λιγότερους φορολογούμενους θα έχει μειωμένη εισπραξιμότητα.
Έτσι, δεν θα μπορεί να πιαστεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δις ευρώ και μάλιστα σε μια χρονιά που η Ελλάδα θα πρέπει να πετύχει αυξημένο πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ.
Με βάση όλα τα παραπάνω, αν ζητηθεί σε έμπειρα υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΟΙΚ να στοιχηματίσουν για το ποιες θα είναι οι αλλαγές στο φόρο ακινήτων το 2017, μιλούν για μικροαλλαγές που θα έχουν σαν στόχο να μπορεί να "πουληθεί" επικοινωνιακά από την κυβέρνηση ότι έκανε το φόρο πιο δίκαιο.
Οι αλλαγές αυτές που εξετάζονται είναι:
- H θέσπιση πιο χαλαρών εισοδηματικών κριτηρίων για την έκπτωση ή την απαλλαγή φορολογούμενων από τον φόρο.
- H αύξηση του αφορολόγητου ορίου για την απαλλαγή από τον συμπληρωματικό φόρο.
- Στοχευμένες αλλαγές για μείωση του κύριου φόρου σε περιοχές με χαμηλή τιμή ζώνης.
Οι παραπάνω βελτιώσεις εξετάζεται να "χρηματοδοτηθούν" με τα πρόσθετα έσοδα που αναμένεται να φέρει η επιβολή συμπληρωματικού φόρου και στις εκτός σχεδίου και οικισμού εκτάσεις.