Στα Νέα του Σαββάτου 10 τρέχοντος, ο Χρήστος Χωμενίδης έθετε ένα ερώτημα: ήρωας γίνεσαι για τον εαυτό σου ή για τους άλλους;
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Υπό τον τίτλο Το Νεκρό Δάσος των
Λέξεων, στην εφημερίδα Τα Νέα, ο γνωστός συγγραφέας και αρθρογράφος Χρήστος Χωμενίδης, με αφορμή την ευθανασία/αυτοκτονία του δημοσιογράφου Αλέξανδρου Βέλιου, θέτει ένα ερώτημα ασκώντας κριτική. Επηρεασμένος προφανώς από γεγονότα που αφορούν το παρόν σημείωμα, ο Χρ. Χωμενίδης, αναφερόμενος στον εξευτελισμό των λέξεων από τους «αγανακτισμένους της πλατείας Συντάγματος» πριν λίγα χρόνια, αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Ο ευτελισμός των λέξεων συνεχίστηκε. Το ουάου του Βαρουφάκη πλασαρίστηκε σαν μαγκιά. Το όχι στο έωλο ερώτημα του τσάτρα-πάτρα δημοψηφίσματος του 2015 σαν ισάξιο του Όχι στους Ιταλούς το 1940. Ο συστηματικός εμπαιγμός των ψηφοφόρων από τους νυν κυβερνώντες σαν ρομαντική αυταπάτη.
»Την εβδομάδα που μάς πέρασε στραπατσαρίστηκε η λέξη ηρωισμός.
»Ένας συμπολίτης μας, ευρισκόμενος στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου, έθεσε τέρμα στην ζωή του προκειμένου να αποφύγει την πλήρη σωματική κατάρρευση και ψυχική εξουθένωση. Ο ίδιος αξιοποίησε την νόσο του προκειμένου να προαγάγει το δικαίωμα των ανθρώπων να επιλέγουν την στιγμή και τον τρόπο του θανάτου τους. Έπραξε άριστα. Παρέμεινε μέχρι τέλους συνεπής στα πιστεύω του. Τού αξίζουν σεβασμός και γαία ελαφρά.
»Υπήρξε όμως η στάση του ηρωική; Παρέδωσε πεθαίνοντας μάθημα γενναιότητας, ηρωισμού, όπως πολλοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έσπευσαν να αποφανθούν –του Πρωθυπουργού του ίδιου μη εξαιρουμένου;
»Όχι βέβαια.
»Ηρωισμός δεν είναι η συντόμευση των ημερών σου, η αποφυγή –δια της υποβοηθούμενης ή μη ευθανασίας– ενός βασανιστικού τέλους. Ηρωισμός είναι η θυσία της ζωής για κάποιου ανώτερου ιδανικού. Ακόμα προτιμότερο, στον βωμό ενός συλλογικού καλού.
»Ο πρώτος ήρωας στάθηκε ο Αχιλλέας. Η μάνα του τού πρόσφερε μέλλον λαμπρό και ρόδινο, αρκεί να μην ζητούσε εκδίκηση για τον φόνο του Πάτροκλου. “Θα γεράσεις”, τού είπε, “μέσα στα πλούτη και στις ηδονές, περιστοιχισμένος από παιδιά και εγγόνια”. “Εάν δεν δικαιώσω με το αίμα μου το αίμα του λατρευτού μου, θα είμαι άχθος αρούρης. Βάρος περιττό πάνω στην επιφάνεια της γης”, της απάντησε. Επέλεξε ελεύθερα και εν πλήρει συνειδήσει –στο συγκλονιστικότερο, κατά την γνώμη μου, χωρίο της Ιλιάδας– τον θάνατό του.
»Ο τελευταίος ήρωας του 20ου αιώνα υπήρξε ο Ανατόλι Γκριστσένκο. Ο πιλότος ο οποίος πέταξε με το ελικόπτερό του πάνω από το Τσερνομπιλ και έρριξε τόνους τσιμέντο στους πυρηνικούς αντιδραστήρες που είχαν εκραγεί, ώστε να περιοριστεί η εκλυόμενη ραδιενέργεια. Κανείς δεν θα μπορούσε να υποχρεώσει τον Ανατόλι Γκριστσένκο να αναλάβει μια τέτοια αποστολή αυτοκτονίας. Ούτε ασφαλώς η ανακήρυξή του σε ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης αντιστάθμισε τον θάνατό του από λευχαιμία, στα πενήντα τρία του, τέσσερα χρόνια ύστερα από το τρομερό συμβάν.
»Ας εξαιρέσουμε τον ηρωισμό του Αθανασίου Διάκου, του Λορέντζου Μαβίλη, του Παύλου Μελά, της Ηλέκτρας Αποστόλου, από το νεκρό δάσος των λέξεων.
»Ήρωας γίνεσαι όχι για τον εαυτό σου. Γίνεσαι για τους άλλους».
Στην παραπάνω παρατήρηση του συγγραφέα θα είχα να παρατηρήσω τα εξής: Πρώτον, ο Αλέξανδρος Βέλιος, που με παρακάλεσε να εκφωνήσω έναν από τους τέσσερις επικήδειους, δεν διεκδίκησε κανέναν απολύτως ηρωισμό και ούτε θα συμφωνούσε με την έκφραση αυτή. Κατά δεύτερον λόγο, επειδή δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την ζωή του όσο ελεύθερα ήθελε και τού άξιζε, όπως έγραψε και ο καθηγητής Αρ. Χατζής στην Καθημερινή της Κυριακής: «…κατάφερε κάτι πιο σημαντικό: μάς έδειξε ότι το προσωπικό του αίτημα ήταν αίτημα ελευθερίας, προσωπικής αυτονομίας, ηθικής και δικαιοσύνης».
Υπό αυτή την έννοια, πιστεύουμε ότι για να διεκδικούνται παρόμοια αιτήματα στην σημερινή Ελλάδα, θέλουν κάποιες δόσεις ηρωισμού. Ερώτημα: το να διεκδικείς την ελευθερία σου δεν θέλει ηρωισμό και τόλμη;
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
