Είναι ο μεταποιητικός κλάδος με την πιο αξιόλογη συμμετοχή σε ευρωπαϊκές πλατφόρμες και κοινοτικά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης.
Του Ευάγγελου Καλούση*
Με κύκλο εργασιών που πλησιάζει τα 14,5 δισεκατομμύρια ευρώ, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών κατέχει την πρώτη θέση στην αξία παραγωγής στην μεταποίηση της χώρας, με ποσοστό που φθάνει το 25% του συνόλου. Επίσης, καλύπτει το 4% του ΑΕΠ της χώρας, προφέροντας εργασία σε 360.000 άτομα(έμμεσα & άμεσα).
Έτσι, τα είδη διατροφής απασχολούν το 30,8% του συνολικού ελληνικού εργατικού δυναμικού, κατέχοντας από πλευράς εξαγωγών την πρώτη θέση μετά τα πετρελαιοειδή.
Από τα παραπάνω ποσοτικά στοιχεία γίνεται αντιληπτό ότι ο κλάδος έχει ζωτική σημασία για την ελληνική οικονομία και ανάλογο είναι βέβαια και το κοινωνικό του βάρος. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις του κλάδου και ο Σύνδεσμος που τις εκπροσωπεί έχουν πλήρη συναίσθηση της οικονομικής και κοινωνικής ευθύνης τους –και αυτός είναι ο λόγος που βλέπουν πάντα το αύριο, παρά τις δυσκολίες τού σήμερα.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και Ποτών (ΣΕΒΤ), ως καταξιωμένος κοινωνικός εταίρος, παρακολουθεί τις εξελίξεις και συμμετέχει ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, εκεί όπου καθημερινά λαμβάνονται αποφάσεις ζωτικής σημασίας για το μέλλον του κλάδου.
Είναι γνωστό ότι ο δρόμος για επιτυχία και επιβίωση στο σημερινό επιχειρηματικό τοπίο περνά υποχρεωτικά μέσα από την καινοτομία, την αειφόρο ανάπτυξη και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΒΤ αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και συμμετέχει σε ευρωπαϊκά έργα, με στόχο:
*Την στήριξη της συστηματικής συνεργασίας, ενημέρωσης και γενικότερα δικτύωσης των επιχειρήσεων τροφίμων με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα.
*Την ενημέρωση των επιχειρήσεων του κλάδου για τις σύγχρονες τάσεις και τεχνολογικές-επιστημονικές εξελίξεις.
*Την εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και την βελτίωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
*Την ευαισθητοποίηση της Βιομηχανίας Τροφίμων γύρω από τα περιβαλλοντικά θέματα.
Παράλληλα με τους στόχους αυτούς, γνωρίζοντας ότι η καινοτομία αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης και εξωστρέφειας, ο ΣΕΒΤ συγκρότησε τον Μάϊο2009 την Ελληνική Τεχνολογική Πλατφόρμα (ΕΤΠ) FoodForLife, στο πλαίσιο της αντίστοιχης ευρωπαϊκής, με σκοπό να προωθήσει:
-την καινοτομία στον κλάδο τροφίμων,
-τον συντονισμό των δραστηριοτήτων για την έρευνα,
-την κινητοποίηση μίας κρίσιμης μάζας σε εθνικό επίπεδο,
-την προώθηση της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της εκπαίδευσης και της μεταφοράς τεχνολογίας.
Η Πλατφόρμα, έχοντας διαμορφώσει μία λειτουργική δομή με εκπροσώπους από όλους τους κοινωνικούς εταίρους, δουλεύει συστηματικά και έχει καταφέρει: *να φέρει κοντά την ερευνητική κοινότητα με την βιομηχανία, κυρίως μέσα από την διοργάνωση των BrokerageEvents με τίτλο «Έρευνα και Καινοτομία: το κλειδί για την ανάπτυξη», *να καθορίσει τις ερευνητικές προτεραιότητες του κλάδου, *να αποτελεί τακτικό συνομιλητή της ΓΓΕΤ για τα θέματα του κλάδου, και *να προωθήσει της ελληνικές θέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι Άξονες Δράσης της Πλατφόρμας είναι:
*Προσδιορισμός ερευνητικών προτεραιοτήτων και προώθηση σε εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα.
*Δικτύωση και συνεργασία της βιομηχανίας και της ερευνητικής κοινότητας.
*Βελτίωση του συστήματος Έρευνας και Καινοτομίας.
*Διευκόλυνση της μεταφοράς και αξιοποίησης της παραγόμενης γνώσης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σύνδεσμος διοργανώνει από το 2011 τον Διαγωνισμό Καινοτόμων Προϊόντων Διατροφής Ecotrophelia, με σκοπό, αφ’ ενός, να υποστηρίξει τους νέους Έλληνες φοιτητές που ασχολούνται με την επιστήμη των τροφίμων και, αφ’ ετέρου, να αποτελέσει φυτώριο καινοτόμων ιδεών για την Βιομηχανία Τροφίμων. Αυτός είναι και ο λόγος που, στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ο ΣΕΒΤ καλεί φοιτητές να αναπτύξουν πρωτοποριακά προϊόντα διατροφής, που να παρουσιάζουν απαραιτήτως στοιχεία οικολογικής καινοτομίας. Είναι έτσι σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι ο Διαγωνισμός έχει καταστεί θεσμός, έχοντας:
*οδηγήσει στην ανάπτυξη περισσότερων από 70 προϊόντων, κάποια από τα οποία έχουν βρει τον δρόμο τους στην αγορά,
*συμβάλει στην ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων τροφίμων, και
*εξασφαλίσει 2 διακρίσεις στο ευρωπαϊκό Διαγωνισμό: α) το 2011, DaVero / Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και ΑΕΠ, Χρυσό Βραβείο EcotropheliaEurope, β) το 2014, Carobites / ΓΠΑ, Αργυρό Βραβείο Ecotrophelia Europe.
Στρατηγική επιλογή της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων αποτελεί επίσης η αειφόρος ανάπτυξη, δηλαδή αυτή που ενισχύει την κοινωνική συνοχή και σέβεται το περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων έχει θέσει μία σειρά από στρατηγικούς στόχους, που είναι: *Η εφαρμογή ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών, *Η πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, *Η αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, *Η μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.
Τέλος, για την εξυπηρέτηση των στόχων της βιομηχανίας τροφίμων, ο ΣΕΒΤ συμμετέχει σε ευρωπαϊκά έργα που έχουν ως κύριο στόχο την βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του κλάδου. Ένας κλάδος που πολλά υπόσχεται και που μπορεί να γίνει αφετηρία για τόνωση της επώνυμης ζήτησης διεθνώς ελληνικής ετικέττας προϊόντων, πράγμα που στις σημερινές συνθήκες συνιστά και κορυφαία εθνική προτεραιότητα.