Διανύουμε το όγδοο έτος εφαρμογής των μνημονίων και βυθιζόμασθε ολοένα βαθύτερα σε ένα οικονομικό τέλμα με πιθανότερη προοπτική… ένα ακόμη μνημόνιο! Είναι σαφές ότι αναγκαία, αν και όχι απαραιτήτως ικανή, συνθήκη για την εθνική ανασύνταξη είναι μία πολιτική αλλαγή.
Του Κώστα Χριστίδη
Νομικού – Οικονομολόγου
Τίθενται, όμως, δύο κρίσιμα ερωτήματα: θα συντελεσθεί εγκαίρως η αναγκαία πολιτική αλλαγή και θα προκύψει εξ αυτής μία γνησίως μεταρρυθμιστική κυβέρνηση, ικανή να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που καρκινοβατούν επί δεκαετίες;
Το τιτάνιο έργο που θα κληθεί να πραγματοποιήσει η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να συντελεσθεί υπό δύο αυτονόητες προϋποθέσεις: πρώτον, ότι δεν θα υπάρξει διολίσθηση προς αυταρχικές πρακτικές, όπως ατυχώς πράττει συστηματικά η παρούσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Δεύτερον, ότι η λύση των προβλημάτων πρέπει να επιδιωχθεί εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εάν η έξοδος μπορεί να αποτελεί επιλογή (αμφιλεγόμενη) για μία χώρα ισχυρή όπως η Βρετανία, για την αδύναμη Ελλάδα, που συνορεύει με απρόβλεπτο γείτονα οκταπλάσιου πληθυσμού, μία τέτοια απόφαση θα ήταν, απλά, αυτοκτονική.
Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να καλύψουν πλήθος τομέων και δραστηριοτήτων: εξορθολογισμός της φορολογίας, εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, προσέλκυση επενδύσεων, διασύνδεση εκπαίδευσης και επιχειρηματικότητας, περιστολή της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και τόνωση του ανταγωνισμού, νέα τομή στο ασφαλιστικό, αναβάθμιση υγείας και παιδείας και πολλές άλλες, προ του μεγέθους και της δυσκολίας των οποίων καταλαμβάνεται κανείς από δέος.
Είναι γνωστό από την επιστήμη του μάνατζμεντ ότι η αλλαγή είναι μία συνάρτηση τριών παραγόντων: του επιπέδου έλλειψης ικανοποίησης από την παρούσα κατάσταση (Dissatisfaction, D), του οράματος (Vision, V) και των πρώτων ‘’μικρών νικών’’ ή βημάτων (First Steps) στην πορεία υλοποίησης. Για να ολοκληρωθεί μία μεταρρύθμιση πρέπει το γινόμενο αυτών των τριών παραγόντων να υπερβαίνει το επίπεδο αντίστασης, ή, άλλως, το υπολογιζόμενο κόστος (Perceived Cost, PC) [πρέπει δηλ. DxVxFS>PC].
Η επόμενη κυβέρνηση θα χρειασθεί να κάνει σωστή διαχείριση της αλλαγής. Ανάλυση των αιτίων που επιβάλλουν κάθε συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, δημιουργία και επικοινωνία ενός οράματος που θα υλοποιηθεί από την επίτευξη των στόχων, δημιουργία συνασπισμού των ωφελουμένων από την αλλαγή και πρόνοια (μεταβατικές ρυθμίσεις) για τους ζημιούμενους, σχεδιασμός και ταχεία υλοποίηση των πρώτων ‘’μικρών νικών’’, σταθεροποίηση των μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιήθηκαν και σχεδιασμός / υλοποίηση των επομένων είναι τα βήματα που πρέπει να γίνονται με γρήγορους και αδιάκοπους ρυθμούς.
Για να συμβούν, όμως, αυτά πρέπει η επόμενη κυβέρνηση να πιστεύει βαθειά στην αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, να είναι ομοιογενής και να έχει ήδη προετοιμάσει τις βασικές μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο νομοσχεδίων πριν από την εκλογή της.
Μόνον η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, εμπλουτιζόμενη με ποιοτικά εξωκοινοβουλευτικά πρόσωπα και στελέχη από όμορους πολιτικούς χώρους μπορεί να συγκεντρώσει τις παραπάνω προϋποθέσεις μαζί, βεβαίως, με την αναγκαία λαϊκή στήριξη. Αυτό θα αποτελέσει το μεγάλο διακύβευμα των επόμενων εκλογών.