Η επείγουσα φάση της πανδημίας αρχίζει να υποχωρεί. Η πανδημία δεν έχει τελειώσει, όπως επισημαίνει η Ε.Ε., όμως αρχίζει να διαφαίνεται φως στον ορίζοντα, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Παρά το γεγονός αυτό όμως, με την έναρξη της χειμερινής περιόδου, πρέπει να υπολογίζουμε και τη γρίπη, αν και η ταυτόχρονη λοίμωξη είναι απίθανη, ενώ έχει επίσης παρατηρηθεί ότι όπου κυκλοφορεί ο κοροναϊός σε τεράστια ποσοστά, εξαφανίζει τη γρίπη.

Τα παραπάνω τόνισε ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας, στο πλαίσιο επιστημονικής ημερίδας για τις «επιδημίες – πανδημίες που συγκλόνισαν την ανθρωπότητα» που πραγματοποιείται στο Ιασώ.

Σταδιακά θα επανέλθουμε στην κανονικότητα

Η πανδημία του κοροναϊού αποτελεί πλέον την 3η αιτία θανάτου διεθνώς, με αποτέλεσμα ο κ. Τσιόδρας να επισημαίνει την πτώση του προσδόκιμου επιβίωσης κατά 2-3 χρόνια και μόνο για το 2021 η μείωση του προσδόκιμου να φτάνει το ένα έτος ή και περισσότερο, ιδίως στις ηλικίες άνω των 65 ετών.

Καθώς το μέλλον δείχνει το τέλος της επείγουσας φάσης της πανδημίας, ο καθηγητής επεσήμανε ότι σταδιακά θα επανέλθουμε στην κανονικότητα, όμως χρειάζεται να προστατεύονται οι ευάλωτοι πληθυσμοί από την ενδημική παρουσία του κοροναϊού και της γρίπης.

Επέστησε την προσοχή στη σημασία της αναμνηστικής δόσης των εμβολίων και την ευρεία χρήση των θεραπειών, σημείωσε την ανάγκη συνέχισης της επιτήρησης της νόσου και καλύτερης προετοιμασίας για το μέλλον.

Επανέλαβε ότι στόχος του ιού είναι να διαφεύγει του ανοσοποιητικού μας, προαναγγέλλοντας έτσι την δημιουργία νέων παραλλαγών, όπου τα εξουδετερωτικά αντισώματα που έχουμε ήδη αναπτύξει να μην λειτουργούν στις νέες μεταλλάξεις.

Εμβολιασμοί

Με αφορμή αυτές τις νέες παραλλαγές, ο καθηγητής σημείωσε πως με τις τρεις δόσεις σώθηκαν 20 εκατ. ζωές, από τις οποίες οι 40.000 στη χώρα μας. Με την 4η δόση αναμένεται να υπάρξει τεράστιο όφελος, π.χ. στις ΗΠΑ όπου έχει εμβολιαστεί κάτω του 10% του πληθυσμού, αναμένεται να σωθούν 90.000 άτομα από τον ευάλωτο πληθυσμό.

Στη χώρα μας και στην Ευρώπη, τα ποσοστά εμβολιασμού με 4η δόση κινούνται στο 15% περίπου σε άτομα ηλικίας 60 ετών και πάνω.

Έτσι, αναφέρθηκε στην υβριδική ανοσία που παρέχει μερική προστασία στις μεταλλάξεις που παρατηρούνται σε βασικές παραλλαγές (π.χ. μεταλλάξεις στο στέλεχος της παραλλαγής Ο), με αποτέλεσμα οι επαναλοιμώξεις να παρατηρούνται μόλις σε ένα ποσοστό 25% του πληθυσμού που έχει ήδη προσβληθεί.

Ζωονόσοι

Έκανε επίσης αναφορά στο ετήσιο εμβόλιο, όπως συμβαίνει με τη γρίπη και υπογράμμισε ότι ο συγκεκριμένος ιός άλλαξε τον τρόπο προσέγγισης των αναπνευστικών ιών, την καταγραφή και παρακολούθησή τους, αλλά και την επιτήρηση ζωονόσων, καθώς ο συγκεκριμένος κοροναϊός θεωρείται ότι μεταπήδησε από ζώο στον άνθρωπο, υποδεικνύοντας την ανάγκη ξεχωριστής επιτήρησης των ζωονόσων. Χαρακτηριστικά, αναφέρθηκε σε παράδειγμα τετραπλού διαγνωστικού τεστ, το οποίο ταυτόχρονα ανιχνεύει ιούς της γρίπης, κοροναϊό και αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.

Υπερβάλλουσα θνησιμότητα

Παρατήρησε ότι η επιτήρηση του ιού δεν ήταν επαρκής, διεθνώς, και ότι η υπερβάλλουσα θνησιμότητα δείχνει τις επιπτώσεις της πανδημίας. Παρουσιάζοντας τις διακυμάνσεις της θνησιμότητας έδειξε τις ανισότητες στην προστασία της ζωής στα μεσαία και ανώτερα οικονομικά στρώματα, σε αντίθεση με την κατακόρυφη άνοδο της θνησιμότητας στα χαμηλά εισοδήματα, ενώ παρατήρησε ότι στη χώρα μας η υπερβάλλουσα θνησιμότητα ήταν σε καλύτερα επίπεδα από άλλες χώρες όπως η Γαλλία και Ιταλία.

Σημείωσε επίσης την ανάγκη ιεράρχησης των προτεραιοτήτων στα συστήματα υγείας διεθνώς και στη χώρα μας σε ότι αφορά την χρηματοδότησή τους, καθώς η υποχρηματοδότηση είναι τεράστια και πρέπει να επιλεγεί πού θα διοχετευθούν οι πόροι, στην πανδημία ή σε άλλα νοσήματα προτεραιότητας, όπως οι κακοήθειες ή τα καρδιαγγειακά.

Διανοητικά προβλήματα

Όσον αφορά τις επιπτώσεις από την long-covid, ο κ. Τσιόδρας την χαρακτήρισε καταστροφική, τόσο για τους ανθρώπους τους ίδιους όσο και για τα νοικοκυριά.

Μπορεί το πιο εμφανές σύμπτωμα να είναι η χρόνια κόπωση, όμως το 50% των περιπτώσεων παρουσιάζει διαταραχές της νόησης και των γνωστικών λειτουργιών και το άλλο 50% αφορά όλα τα υπόλοιπα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων και των καρδιαγγειακών. Αναφερόμενος σε μελέτη σε 160.000 άτομα με ομάδα ελέγχου 5,5 εκατ. ατόμων που δεν είχαν προσβληθεί από κοροναϊό, τόνισε ότι το 42% των ασθενών με long covid παρουσίαζε διανοητικές – γνωστικές διαταραχές.