Τα ταυτόχρονα πλήγματα προς το έδαφος του Ισραήλ από τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και από τη Χεσμπολάχ μέσω εδαφών του Λιβάνου και της Συρίας, λίγο πριν από μια γιγαντιαία χερσαία επέμβαση του Τελ Αβίβ στα παλαιστινιακά εδάφη, ρίχνουν "λάδι στη φωτιά" στη Μέση Ανατολή.

Η στοχοποίηση του Ισραήλ από τις γύρω χώρες αποτελεί προάγγελο χειρότερων καταστάσεων, ενώ η εμπλοκή των ΗΠΑ ως υποστηρικτικού πυλώνα, δείχνει ότι τα πράγματα θα πάρουν τη μορφή... σκληρού ροκ! Η κυβέρνηση του Ισραήλ (συγκροτήθηκε σχήμα εθνικής ενότητας χθες), προσπαθεί να αντλήσει στοιχεία για πιθανή εμπλοκή του Ιράν στην εισβολή της Χαμάς. Αν προκύψουν επιβαρυντικά στοιχεία, τότε, θα φτάσουμε στο χειρότερο σενάριο. Το σημείο "κλειδί" σε μια τέτοια περίπτωση είναι αν θα κατηγορήσουν το Ιράν οι ΗΠΑ ή το Ισραήλ ή και οι δύο μαζί. Αν περάσουμε σε μια τέτοια εξέλιξη, τότε το πρώτο πράγμα που πρέπει να περιμένουμε είναι η αύξηση των τιμών του πετρελαίου.

Πιθανή υπαιτιότητα του Ιράν, θα αναγκάσει το Ισραήλ να θέσει στο... στόχαστρο το πυρηνικό του πρόγραμμα, ως μέγιστη απειλή για το Ισραηλινό κράτος. Τότε είναι που θα έχουν ξεφύγει εντελώς τα πράγματα και τότε μάλλον θα επιβεβαιωθεί πλήρως ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος δήλωσε την περασμένη Δευτέρα ότι "η Μέση Ανατολή θα αλλάξει για πάντα"! Ωστόσο, δεν ξέρουμε με βάση το... σκληρό σενάριο προς ποια κατεύθυνση θα συμβεί κάτι τέτοιο.

Το Ισραήλ ξέρουμε ότι έχει βάλει μπρος την... οικοπεδοποίηση της Λωρίδας της Γάζας, οι Παλαιστίνιοι της Δυτικής Όχθης δεν θα μείνουν αμέτοχοι και μέσα σε όλα αυτά, δεν γνωρίζουμε την ένταση και τον βαθμό εμπλοκής γειτονικών χωρών. Το Ισραήλ έχει αφήσει τη Λωρίδα της Γάζας αποκλεισμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, χωρίς νερό, ρεύμα, αέριο, τρόφιμα κλπ. Η αντίδραση σε μια τέτοια περίπτωση από τη Χαμάς και τη Χεσμπολάχ, θα είναι ισοδύναμη. Ουδείς μπορεί να... μαντέψει στην παρούσα φάση πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος και κυρίως πού θα καταλήξει.

Το κακό σενάριο θα οδηγήσει σε ξεπούλημα στις αγορές

Μια πιθανή παρατεταμένη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, η οποία μπορεί να πυροδοτήσει και εμπλοκή γειτονικών χωρών, είναι προφανές ότι θα προκαλέσει αλυσιδωτές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.

Μετά τον αιφνιδιασμό του περασμένου Σαββάτου από τη Χαμάς, τη Δευτέρα οι αγορές εναρμονίστηκαν με το κλίμα φόβου, αλλά από την Τρίτη και έως χθες (θα δούμε σήμερα και αύριο...), ούτε λίγο ούτε πολύ, οι επενδυτές βρίσκονται σε έναν άλλο κόσμο.  Διαβάζουν δε από μια άλλη σκοπιά τις εξελίξεις και αναδεικνύουν κυρίως το γεγονός ότι ο πόλεμος θα "παγώσει" τα σενάρια για νέες αυξήσεις των επιτοκίων.

Προς το παρόν η αντίδραση των αγορών παραμένει... εκνευριστικά ψύχραιμη, αλλά μπορεί να δούμε ξαφνικά μεγάλα επενδυτικά χαρτοφυλάκια να πουλάνε μαζικά, γεγονός που θα οδηγήσει σε καθοδικό σπιράλ τις αγορές ομολόγων και μετοχών. Αρκετοί αναλυτές κυρίως από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, προειδοποιούν για τους κινδύνους που ενέχει η σύγκρουση Ισραήλ - Χαμάς και μάλιστα για μακρύ χρονικό διάστημα. Το σενάριο αυτό περιλαμβάνει ως πρώτο σοβαρό πλήγμα τη θεαματική ενίσχυση των τιμών του πετρελαίου και την αναζήτηση ασφαλών "καταφυγίων", όπως το αμερικανικό δολάριο και το ελβετικό φράγκο.

Το σενάριο των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου ενσωματώνει και τον φόβο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού, καθώς είναι σίγουρο ότι ταυτόχρονα θα εκτιναχθούν και οι τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Ισραήλ εξάγει φυσικό αέριο κυρίως προς την Ευρώπη και ως εκ τούτου, οι διαταραχές στον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς, θα οδηγήσουν σε ραγδαία αύξηση των τιμών. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτέλεσε την αιτία για την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας, που με τη σειρά της οδήγησε σε αύξηση των τιμών των πρώτων υλών και των τροφίμων.

Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς αναλυτές, το Ισραήλ έχει τεράστια περιθώρια για μια παρατεταμένη μάχη, ενώ οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η οικονομία της χώρας αντέχει έναν πόλεμο πολλών μηνών. Από την άλλη πλευρά, οι κτηνωδίες της Χαμάς και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσουν τη Δύση σε νέα δαπανηρά εξοπλιστικά προγράμματα, αφαιρώντας πόρους που προορίζονταν για επενδύσεις, αυξάνοντας παράλληλα τα ελλείμματα. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ έχουν προσφέρει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στην Ουκρανία, ενώ το ίδιο θα πράξουν απευθείας προς το Ισραήλ, αλλά και σε σχέση με την ενίσχυση της πολεμικής τους μηχανής.

Συνεπώς, η δημοσιονομική επιβάρυνση σε συνδυασμό με την τροφοδότηση των πληθωριστικών πιέσεων, θα οδηγήσουν μοιραία τα επιτόκια σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα. Άλλωστε, προ καιρού ο επικεφαλής της JP Morgan Ντιμ Ντάιμον, είχε καταθέσει τον προβληματισμό του σχετικά με το κατά πόσο είναι προετοιμασμένοι οι Αμερικανοί πολίτες για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες από επιτόκια της τάξης του 7%. Έλα ντε...

Νέα επενδυτική στρατηγική

Η Citigroup με χθεσινή της ανάλυση διαμορφώνει τον οδικό χάρτη για την πιθανή πορεία των αγορών, σε συνάρτηση με τον γεωπολιτικό κίνδυνο.

Η κορυφαία αμερικανική επενδυτική τράπεζα επισημαίνει ότι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο λόγω της κατάστασης στο Ισραήλ. Το καινούριο στοιχείο που προκύπτει για τις αγορές από τη σύγκρουση με τη Χαμάς και τους Παλαιστίνιους, είναι ότι ξαναμπαίνει στους σχεδιασμούς των επενδυτών ο παράγοντας του μακροπρόθεσμου ρίσκου. Αν η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας κατά κάποιο τρόπο ξεπεράστηκε με το ελάχιστο δυνατό κόστος για τις αγορές, η περίπτωση της αναταραχής στη Μέση Ανατολή, δεν μπαίνει στον ίδιο παρονομαστή, καθώς προϊδεάζει για χειρότερες καταστάσεις.

Σύμφωνα με τη Citigroup, οι αγορές που θα δοκιμαστούν περισσότερο από μια μακροπρόθεσμη διαμάχη Ισραήλ-Χαμάς είναι η Κίνα, όλες οι αναδυόμενες και η Ιταλία από τις αναπτυγμένες, λόγω υψηλού χρέους. Προσθέτει δε ότι βραχυπρόθεσμα, οι επενδυτές πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους στην ενέργεια, ενώ ιστορικά, οι αγορές μετοχών κινούνται συνήθως υψηλότερα στους 12 μήνες που ακολουθούν μετά την έναρξη γεωπολιτικών συγκρούσεων.

Όμως, όπως επισημαίνει η Citigroup, οι μετοχές σημειώνουν σημαντική πτώση όταν μια σοβαρή γεωπολιτική αναταραχή οδηγεί σε ενεργειακή κρίση. Το τελευταίο είναι και ο μεγάλος φόβος από τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Αν μπει στο κάδρο το Ιράν, τότε παύει η ομαλή τροφοδοσία της παγκόσμιας οικονομίας με πετρέλαιο, καθώς θα υπάρχει πρόβλημα στα στενά του Ορμούζ. Και όταν τα δεξαμενόπλοια θα σταματήσουν να μεταφέρουν ικανές ποσότητες πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, τότε τα χειρότερα έπονται...