Εκ των μέχρι τούδε πεπραγμένων επί του πεδίου της μάχης αβίαστα μπορούμε να προβούμε σε ουσιώδη συμπεράσματα μη επιδεχόμενα αμφισβήτησης, βάση της κοινής λογικής αλλά και των βασικών αρχών διεξαγωγής ενός πολέμου με τους ισχύοντες κανόνες χρησιμοποίησης των εμπλεκομένων δυνάμεων.
1. Οι εμπλεκόμενες δυνάμεις τακτικού στρατού ήσαν αριθμητικά ισοδύναμες περίπου 150.000 με σαφή υπεροχή των Ουκρανικών δυνάμεων εάν υπολογισθεί και η πολιτοφυλακή ενδεχομένως άνω των 200.000 χιλ– που έχει μακρά παράδοση στην Ουκρανία, από τον ΒΠΠ- καθώς και η μεγάλη προσέλευση ουκρανών εθελοντών. Ο ειτιθέμενος (Ρωσία), δεν έλαβε υπόψη τον κανόνα ότι πρέπει να έχει υπεροχή 3 προς 1.
2. Εκ της μελέτης του χάρτη επιχειρήσεων διαπιστώνουμε ότι ο επιτιθέμενος δημιούργησε πολλά μέτωπα και ενήργησε επί πολλών κατευθύνσεων , ως παρακάτω :
Α. Λευκορωσία – Κίεβο η οποία και πρέπει να ήταν η κυρία προσπάθεια, εάν ληφθεί υπόψη ο όγκος των στρατευμάτων με τις ατέλειωτες ακινητοποιημένες
φάλαγγες επί της δημοσίας οδού (μέγα ολέθριο σφάλμα).
Β. Ρωσία- Χάρκοβο και από εκεί μάλλον προς Κίεβο προκειμένου να κλείσει η λαβίδα κατάληψης του Κιέβου. Λέω μάλλον προς Κίεβο καθόσον ουδέποτε ολοκληρώθηκε αυτή η προσπάθεια και ως εκ τούτου μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε, βασιζόμενοι στον στρατιωτικό τρόπο σκέψης και μόνον.
Γ. Ρωσία – Λουχάνσκ και από εκεί προς Ντονμπάς δεν επετεύχθη.
Δ. Κριμαία – Ντονέντσκ . Επετεύχθη μερικώς καθόσον συνάντησε ισχυρά αντίσταση στην Μαριούπολη όπου και καθηλώθηκε.
Ε. Κριμαία – Οδησσός . Δεν επετεύχθη καθόσον σκάλωσε στο Μυκολάϊβ όπου συνάντησε σθεναρή αντίσταση.
Παγκόσμια πρωτοτυπία αποφυγής στα στρατιωτικά χρονικά όπου σε ένα πεδίο μάχης παραβιάζεται ο κανόνας της στρατιωτικής αρχής κυρίας και βοηθητικής προσπάθειας, και αντ’ αυτού ορίζονται 5 κατευθύνσεις.
3. Υπήρξε πρωτοφανής διαρροή πληροφοριών εκ μέρους του επιτιθεμένου με το κωμικοτραγικό της υπόθεσης, η τηλεόραση να ανακοινώνει ακόμη και την ημερομηνία της εισβολής του επιτιθεμένου. Αποτέλεσμα ήταν να χαθεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού το οποίο οφείλει να έχει ο επιτιθέμενος.
4. Στον σχεδιασμό υπολόγισαν ότι οι Ουκρανοί θα τους υποδεχθούν ως απελευθερωτές και ουσιαστικά θα έκαναν στρατιωτικό περίπατο με την κυβέρνηση Ζελένσκη να έχει αυτομολήσει στο εξωτερικό. Μη λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στρατιωτικός οφείλει να σχεδιάζει λαμβάνοντας υπόψη του το δυσμενέστερο σενάριο.
5. Η Ρωσία υποτίμησε τον αντίπαλο με αποτέλεσμα να επαναπαυθεί στην ανωτερότητα της ισχύος πυρός της
και να υποστεί ισχυρό πλήγμα το ναυτικό της με την βύθιση της ναυαρχίδας η οποία επιχειρούσε με τα ραντάρ σε αναμονή και τα αντιαεροπορικά της κλειστά…
Εν ολίγοις διαπιστώνουμε ότι ο πόλεμος αστραπή που ευαγγελίζονταν οι ρώσοι, μετατράπηκε στο πεδίο της μάχης σε μια αποτυχημένη πολεμική επιχείρηση με καθηλωμένες φάλαγγες επί των δημοσίων οδών στερώντας ισχύ πυρός και πόρους από το πεδίο σύγκρουσης.
Οι στρατιωτικοί ελιγμοί και η πρωτοβουλία των Διοικήσεων ανύπαρκτοι , κάνοντας τα κόκκαλα μεγάλων στρατηλατών να τρίζουν. Η στασιμότητα των μηχανοκίνητων σχηματισμών κατά μήκος των οδών χαρακτηριστική, παραβλέποντας την βασική αρχή πυρ και κίνηση.
Στη συνέχεια η Ρωσία προέβη σε μία ανακοίνωση ότι, αφού επέτυχε τους αντικειμενικούς σκοπούς τώρα περνά στην επόμενη φάση ανασυντάσσοντας τις δυνάμεις της προκειμένου να προχωρήσει στην επόμενη φάση που αφορά την κατάληψη του Ντονμπάς.
Η ανακοίνωση αυτή πέρα από του ότι αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία όπου ο επιτιθέμενος ανακοινώνει δημόσια τον επόμενο στόχο του, δημιουργεί πληθώρα ερωτημάτων σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο.
Στο Ντονμπάς μπορούσε να επιτύχει μια πολιτική λύση χωρίς να χρειαζόταν όλος αυτός ο πόλεμος. Η όλη αυτή πολυδάπανη και αιματηρή κινητοποίηση προς τι; Προκειμένου να σταθμεύσουν τα στρατεύματα της στα περίχωρα του Κιέβου;
Λες και ήταν ανάγκη να πραγματοποιήσουν στρατιωτικό περίπατο σε μια ξένη χώρα φέρνοντας την αντιμέτωπη με την Δύση;
Απλά η ανακοίνωση προσπαθεί να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα και να πείσει το εσωτερικό της ακροατήριο ότι όλα έχουν καλώς.
Επιτρέψτε μου να υποθέσω ότι το σχέδιο που εφαρμόστηκε είναι αδύνατον να σχεδιάσθηκε από τον ΓΕΕΘΑ της Ρωσίας Βαλερί Γερασίμοφ ο οποίος είναι θαυμαστής του κεραυνοβόλου πολέμου (από το γερμανικό Μπλίτσκρινγκ Blitzkrieg, είναι μια πολεμική τακτική την οποία επινόησε και εφάρμοσε ο Γερμανός στρατηγός Φον Γκουτέριαν κατά την διάρκεια του Β΄ΠΠ). Εξάλλου οι ικανότητες του Γερασίμοφ είναι δεδομένες και το απέδειξε από 2012 όπου ανέλαβε τα καθήκοντα του (Συρία και την προσάρτηση της Κριμαίας χωρίς να χυθεί αίμα).
Το ποιο πιθανό είναι να έχει επέμβει κάποιος ανώτερος του (ενδεχομένως ο Πούτιν;) κάτι ανάλογο έκανε και ο Χίτλερ ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις ανέτρεπε τα σχέδια των στρατηγών του, με ολέθριο αποτέλεσμα.
Ο κατακερματισμός των δυνάμεων του Ρωσικού στρατού και η εμπλοκή του σε πέντε κατευθύνσεις χωρίς να έχει τις απαιτούμενες αναλογίες είναι η βασική αιτία της αποτυχίας και μου θυμίζει στρατηγική τακτική καφενείου όπου οι θαμώνες φωνασκούν και απαιτούν «επίθεση προς πάσα κατεύθυνση» .
Ο πόλεμος εκτός από τα δεινά που κουβαλά δεν παύει να είναι τέχνη και μάλιστα πολύ υψηλού επιπέδου. Οι ελιγμοί στο πεδίο της μάχης και οι υπερκεράσεις είναι μαγεία συγχρονισμού και υψηλού επιπέδου στρατηγικής. Στον συγκεκριμένο πόλεμο αν και το σύνολο των ρωσικών δυνάμεων ήταν μηχανοκίνητα και τεθωρακισμένα, δεν είδαμε τίποτε από την ταχύτητα του Φον Γκουτέριαν, ούτε από τους ελιγμούς του Ρόμελ, ούτε από την ορμή του Πάτον, αλλά ούτε και από λεπτομερή συντονισμό του Μονάδων του Νταγιάν.
Το μόνο που είδαμε ήταν μία στασιμότητα με αργοκίνητα τμήματα τα οποία στην καλύτερη περίπτωση κυριολεκτικά σερνόντουσαν ενώ στην χειρότερη ήταν σταθμευμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα επί των λεωφόρων (ότι το χειρότερο).
Και ότι απέτυχαν οι ρωσικές δυνάμεις σε επίπεδο σχεδιασμού αλλά και υλοποίησης, προσπάθησαν να το επιτύχουν με την ισχύ πυρός βομβαρδίζοντας και ισοπεδώνοντας ολόκληρες πόλεις (Μαριοόυπολη )κλπ, εκ του ασφαλούς με την ισχύ του πυροβολικού και πυραύλων τρομακτικής ισχύος και τεχνολογίας.
Ανεξαρτήτως αποτελέσματος ο παραπάνω πόλεμος θα διδάσκεται σε όλες τις στρατιωτικές ακαδημίες, ως πόλεμος προς αποφυγήν λαθών τα οποία συντελέσθηκαν τόσο στο σχεδιασμό, όσο και στην υλοποίηση του, με κορυφαίο λάθος την αδράνεια των διοικήσεων επί του πεδίου της μάχης και την πολυμέτωπη διάσπαση των δυνάμεων του επί πολλών κατευθύνσεων.
*Ο Νίκος Καρατουλιώτης είναι υποστράτηγος εν αποστρατεία