Η τριήμερη συζήτηση στη Βουλή επί της πρότασης δυσπιστίας που υποβλήθηκε με πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ και υποστηρίχθηκε από όλα τα κόμματα της Αντιπολίτευσης με αφορμή το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, επεκτάθηκε και σε άλλα θέματα, με πρώτο το ερώτημα εάν η Ελλάδα παραμένει κράτος δικαίου.
Του Κώστα Χριστίδη
Επ’ αυτού οι Έλληνες πολίτες έχουν τις προσωπικές τους εντυπώσεις. Οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης πράγματι σε αρκετές περιπτώσεις αγγίζουν το όριο της αρνησιδικίας.
Κατά τα λοιπά, όμως, όπως γράφει ένας συνταγματολόγος αυξημένου κύρους, ο οποίος μάλιστα δεν ανήκει στο χώρο της συμπολίτευσης, ο Νίκος Αλιβιζάτος (Καθημερινή, 28/3/24), ‘’με αυστηρή εφαρμογή των κριτηρίων ελέγχου της Επιτροπής της Βενετίας, που είναι: (α) Η υπεροχή του νόμου, (β) η ασφάλεια δικαίου, (γ) οι εγγυήσεις κατά της κατάχρησης εξουσίας, (δ) η ισότητα ενώπιον του νόμου και (ε) η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, [ … ] η χώρα μας δεν αποκλίνει από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους σε ό,τι αφορά τα περισσότερα από αυτά. Από το 1974, η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου, όπως δεν ήταν ποτέ στην νεότερη ιστορία της και μάλιστα βελτιώνεται. Κάτι που μόνον αφελείς και ανιστόρητοι τολμούν να αμφισβητήσουν. Σε ορισμένα πεδία, μάλιστα, όπως, για παράδειγμα, η ποιότητα των εκλογών, προηγούμαστε.’’ (Kontra ο Στέφανος Κασσελάκης, ο οποίος ζητά την έλευση διεθνών παρατηρητών).
Στο πολύκροτο θέμα της ‘’συγκάλυψης ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων’’, επειδή καθυστέρησαν να ολοκληρώσουν τη σύμβαση 717 για εφαρμογή τηλε - διοίκησης σε ολόκληρη τη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνας – Θεσσαλονίκης, λεκτέα τα εξής:
1. Για την ύπαρξη ποινικής ευθύνης απαιτείται η παράνομη πράξη (ή παράλειψη) να συνδέεται αιτιωδώς με το προκληθέν αποτέλεσμα, να είναι δηλ. πρόσφορη, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει το αποτέλεσμα αυτό (causa adaequata). Εάν δεχθούμε ότι οι καθυστερήσεις υπογραφής δημόσιων συμβάσεων, έναρξης και ολοκλήρωσης δημόσιων έργων (όπως, για παράδειγμα, του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης) και των θανάτων, τραυματισμών, οικονομικών ζημιών που προέρχονται από τις καθυστερήσεις αυτές δημιουργούν ποινικές ευθύνες, όλη η Ελλάδα θα έπρεπε να είναι ένα απέραντο διαρκές ποινικό δικαστήριο.
2. Στο δυστύχημα των Τεμπών είναι προφανής (και ομολογημένη) η ποινική ευθύνη του ανεκδιήγητου σταθμάρχη Λάρισας, συνισταμένη στη βαρεία αμέλεια εκτέλεσης βασικών καθηκόντων του, η οποία εξισούται με δόλο (κατά τον κανόνα ‘’culpa lata dolo aequiparatur’’). Ωστόσο, στο συγκεκριμένο τραγικό περιστατικό υπεισέρχονται πολλές από τις παθογένειες που μαστίζουν (διαχρονικά) το ελληνικό κράτος : παραβίαση κόκκινων φωτοσημάτων από μηχανοδηγούς, αποχώρηση σταθμαρχών πριν από τη λήξη της βάρδιας τους, παροχή ιατρικής άδειας χωρίς επιτόπια εξέταση από γιατρό ευρισκόμενο σε άλλο νομό, διορισμό σε θέση ευθύνης προσώπου που δεν συγκεντρώνει τις νόμιμες προδιαγραφές, κλπ., κλπ.
‘’Αυτή, όμως, είναι η Ελλάδα’’, όπως είχε πει ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης μετά το δυστύχημα του πλοίου ‘’Εξπρές Σάμινα’’, το Σεπτέμβριο 2000, με αποτέλεσμα το θάνατο 81 ανθρώπων. ‘’Αυτός είναι ο ΟΟΣΕ’’, θα έπρεπε να είχαν πει οι πάντες, αρμόδιοι και μη, όταν τον Ιούλιο 2008 συνέβη σιδηροδρομικό ατύχημα στο Μπράλο, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό 16 ατόμων (ευτυχώς, δεν υπήρξαν τότε θάνατοι, λόγω χαμηλής ταχύτητας) και την αποκάλυψη ότι ο συρμός περιλάμβανε 14 ολόκληρα βαγόνια μη καταγεγραμμένα που μετέφεραν λαθραία εμπορεύματα (!). Αυτά, ωστόσο, όπως και άλλα τέτοια γεγονότα αντιμετωπίσθηκαν περίπου, ως θέματα ρουτίνας …
Σήμερα, μετά πάροδο δεκαετιών από γεγονότα όπως τα προαναφερθέντα, από τη σύγκριση, πρώτον, του τρόπου διακυβέρνησης από διαφορετικά κυβερνητικά σχήματα (Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, κλπ.), δεύτερον, από τη συσσωρευθείσα εμπειρία για τη λειτουργία του ευρύτερου δημόσιου τομέα αλλά και ιδιωτικοποιηθεισών πρώην δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών (‘’Ολυμπιακή’’, ΟΤΕ, λιμάνια, αεροδρόμια, τράπεζες, κλπ.), και, τρίτον, από τα αίτια και τις συνέπειες της (ουσιαστικής) πτώχευσης ενός υπερτροφικού, παναρμόδιου και, ταυτόχρονα, πλαδαρού και αναποτελεσματικού κράτους, θα έπρεπε να είχαν εξαχθεί ορισμένα συμπεράσματα μη υποκείμενα σε αμφισβήτηση ως προς τις προτιμητέες πολιτικές επιλογές και τις αναγκαίες κυβερνητικές δράσεις.
Αυτό πάντως που φαίνεται σίγουρο είναι ότι οι ‘’Κλουζώ’’ της αντιπολίτευσης θα εξακολουθήσουν τις τοξικές προσπάθειές τους να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη από το δυστύχημα των Τεμπών στον αγώνα του ‘’μικρού τελικού’’ (για τη δεύτερη και τρίτη θέση) εν όψει των επερχόμενων ευρωεκλογών. Η πολιτική κυριαρχία της σημερινής κυβέρνησης δεν κινδυνεύει από αυτούς. Ο μόνος, αλλά υπαρκτός, κίνδυνος προέρχεται (όπως έχω ήδη τονίσει σε αρθρογραφία μου προ μηνών) από την πιθανή αδυναμία της να τιθασεύσει το βαθύ και αναποτελεσματικό κράτος.
Η καταπολέμηση των πελατειακών σχέσεων (χρησιμοποιώντας, την κατάλληλη χρονική στιγμή, το ‘’όπλο’’ της συνταγματικής αναθεώρησης αλλά και ενός νέου εκλογικού νόμου), η επιτάχυνση και η βελτίωση της ποιότητας απονομής της δικαιοσύνης, η συνεχής προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων με ταυτόχρονη αποφυγή πολλών παρεμβάσεων στη λειτουργία της οικονομίας αποτελούν βασικές κατευθυντήριες γραμμές προς τις οποίες πρέπει να κινηθεί με μεγαλύτερη τόλμη και μεγαλύτερη ταχύτητα η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Εάν συμβεί αυτό, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από όψιμους ή παλαιούς, ‘’έτοιμους (κατά δήλωσή τους) να γίνουν πρωθυπουργοί’’ ή μη, πολιτικούς αντιπάλους.
* Ο Κώστας Χριστίδης είναι ο νομικός και οικονομολόγος
Η ελληνική οικονομία κινείται σε διαφορετικό μήκος κύματος
Πώς η Κίνα δηλητηριάζει τη Δύση
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
