Αυτές είναι οι μεγάλες «καραμπόλες» που θα καθορίσουν την πορεία του πλανήτη και των αγορών το 2025

Το 2024 φεύγει εν μέσω δραματικών αλλαγών και ανατροπών, «στρώνοντας» τον δρόμο σε ένα ακόμη πιο «επικίνδυνο» 2025! Σημείο καμπής για τον πλανήτη και τις αγορές αποτελεί η 20η Ιανουαρίου, όταν θα αναλάβει τα καθήκοντα του ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. 

Η απειλή επιβολής δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, ώστε να χτυπηθεί κυρίως η γερμανική οικονομία, αποτελεί ένα μεγάλο τεστ για την παγκόσμια οικονομία. 
Αν ο Τραμπ προχωρήσει σε μετωπική με την Ευρώπη και κυρίως με τη Γερμανία, υπό την καθοδήγηση του νέου Καγκελάριου (πιθανότατα του Ντίτριχ Μερσχ των Χριστιανοδημοκρατών), τότε το πλήγμα για την ευρωπαϊκή οικονομία θα είναι μεγάλο.

Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης 

Από την άλλη, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η συγκρότηση ενός νέου κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία, μπορεί να πάρει πολλές εβδομάδες ή και μήνες, αυτό θα αποτελούσε επί της ουσίας ένα "όπλο" για το νέο Αμερικανό πρόεδρο, ώστε να προχωρήσει μια ώρα αρχύτερα στην επιβολή δασμών. 

Όμως, κάτι τέτοιο θα έπληττε την ανάπτυξη στην Ευρώπη και σε επόμενο στάδιο θα περνούσε στο εσωτερικό της αμερικανικής οικονομίας, αυξάνοντας τον πληθωρισμό και προκαλώντας εμπόδια στην αντιπληθωριστική πολιτική που ακολουθεί η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα.
Από την άλλη, μένει να δούμε στην πράξη αν ο Τραμπ χρησιμοποιεί την επιβολή δασμών ως μέσο πίεσης για να αυξήσουν οι ευρωπαϊκές χώρες τη συμμετοχή τους στον «κουμπαρά» του ΝΑΤΟ. 

Αν οι Ευρωπαίοι αποφασίσουν μια γενναία αύξηση των αμυντικών δαπανών, τότε, ίσως ο... θείος Τραμπ να βάλει κάποιους ελάχιστους δασμούς, έτσι για τα... μάτια του κόσμου και επί της ουσίας θα θέσει σε νέα βάση τα δημοσιονομικά της Ευρωζώνης. Περισσότερα κονδύλια για αμυντικές δαπάνες σημαίνει δημοσιονομική πίεση για την Ευρωζώνη, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται κάτι τέτοιο για την αντίδραση των αγορών ομολόγων και μετοχών.

Η «καραμπόλα» Τραμπ με Ευρώπη-Γερμανία συνδέεται επίσης και με τις εξελίξεις σε σχέση με την "καραμπόλα" Ευρώπης-Ρωσίας. Μια τραυματισμένη Ευρώπη, λόγω Τραμπ, μπορεί να αποθρασύνει ακόμη περισσότερο τον Πούτιν, ώστε να προχωρήσει στα... επόμενα σχέδια του. Οι απειλές κατά της Μολδαβίας, των χωρών της Βαλτικής, της Πολωνίας είναι υπαρκτές και το ΝΑΤΟ, πρέπει να προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Έτσι, το χειρότερο σενάριο που μπορεί να βιώσει η Ευρώπη, αφορά την επιβολή δασμών, την αύξηση των αμυντικών δαπανών και την ένταση στις σχέσεις με τη Ρωσία. Ένα τέτοιο σενάριο θα προκαλέσει ισχυρούς κλυδωνισμούς στην οικονομία της Ευρωζώνης, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τους ακροδεξιούς σε όλες τις χώρες.

Σε οικονομικό επίπεδο, ο Τραμπ ίσως συγκρουστεί με τον επικεφαλής της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας, Τζερόμ Πάουελ, ο οποίος έχει χαράξει μια συγκεκριμένη ρότα στη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ, την οποία, δεν θα αργήσει να αμφισβητήσει ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου. Ο Τραμπ θέλει και "την πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο" και μέσα από τις ακροβασίες του, είτε σε σχέση με την Ευρώπη, είτε σε σχέση με τη FED, να πυροδοτήσει μια παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση. Άλλωστε, αν ο Τραμπ στραφεί κατά της Ευρώπης, τότε θα έρθει στο προσκήνιο και πάλι ο εφιάλτης του δημοσίου χρέους, ο οποίος απειλεί και τις ΗΠΑ.

Ο Τραμπ όμως δεν φαίνεται ότι θα αφήσει σε... ησυχία και τον υπόλοιπο πλανήτη. Εκτός από τις απειλές κατά της Ευρώπης για την επιβολή δασμών στα προϊόντα της, αλλά και την αύξηση της συμμετοχής στις στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ, υπάρχει και η Κίνα, την οποία θεωρεί ως τη μεγαλύτερη οικονομική απειλή για τις ΗΠΑ. 
Μια πιο επιθετική πολιτική δασμών στα κινεζικά προϊόντα, θα προκαλέσει τσουνάμι στην παγκόσμια οικονομία, καθώς η επιβράδυνση των αναπτυξιακών ρυθμών της Κίνας είναι αρκετή για να πάθει... γρίπη, ολόκληρος ο πλανήτης.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο, ο Τραμπ δείχνει αποφασισμένος να «ξαναξύσει» την πληγή του Ιράν, το οποίο ήδη είναι απομονωμένο, μετά την εξουδετέρωση της Χαμάς και της Χεσμπολάχ, αλλά και την πτώση του Άσαντ στη Συρία. Το Ιράν έχει μείνει μόνο με τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, αλλά ο Τραμπ θα ήθελε σε μια τελική... παρτίδα, να "καθαρίσει" το καθεστώς του Ιράν, σε συνεργασία με το Ισραήλ. Μια μεγάλη ανατροπή στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου, θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται κάτι τέτοιο για τον πληθωρισμό και τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.

Όμως, δεν είναι μόνο οι «καραμπόλες» που μπορεί να προκαλέσει ο Τραμπ, στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη ή την Κίνα. Στο παίγνιο, μετά την πτώση του Άσαντ, έχουν μπει δυναμικά η Τουρκία και το Ισραήλ. 

Ο Τραμπ δείχνει να... πηγαίνει τον Ερντογάν, αλλά την ίδια στιγμή, σχεδόν ολόκληρο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα υποστηρίζει τους Κούρδους, τους οποίους όμως, θέλει να... εξαφανίσει η Τουρκία. Στο συγκεκριμένο ζήτημα, δεν είναι τυχαία η πρωτοβουλία της τουρκικής κυβέρνησης να φέρει σε επαφή μέλη των Κούρδων με τον φυλακισμένο ηγέτη τους, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ώστε να τους πείσει για να μη συνεχίσουν τις "τρομοκρατικές" ενέργειες κατά της Τουρκίας. Είναι προφανές ότι και αυτή η κίνηση εντάσσεται στη στρατηγική Τραμπ, να κλείσει όλα τα ανοικτά μέτωπα, μέσα στο συντομότερο δυνατό χρόνο, ρίχνοντας στη συνέχεια το βάρος στις... μπίζνες!

Άλλωστε, οι δηλώσεις του για... κατάκτηση του Παναμά και εξαγορά της Γροιλανδίας (είναι ευρωπαϊκό έδαφος και ανήκει στη Δανία!), παραπέμπουν σε μια εξωπραγματική θεώρηση των πραγμάτων σε σχέση με την έννοια του κράτους και την προέκταση του ως αξία!

Το κλείσιμο του Κουρδικού θέματος θα ανεβάσει ακόμη περισσότερο τις μετοχές του Ερντογάν, τον οποίο ωστόσο, περιμένουν στη... γωνία οι Ρεπουμπλικάνοι, αν αρχίσει τα... τσιφτετέλια με τη μεταβατική κυβέρνηση του Τζολάνι στη Συρία, όπως για παράδειγμα την υπογραφή τουρκοσυριακού μνημονίου για τον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Μια τέτοια κίνηση, φέρνει σε ευθεία αντιπαράθεση τα συμφέροντα της Ευρώπης, της Ελλάδας και του Ισραήλ με τα αντίστοιχα της Άγκυρας. 

Επιπλέον, το γεγονός ότι οι Τούρκοι πλησιάζουν ολοένα και πιο... κοντά στο Ισραήλ, σε συνδυασμό με το μίσος Ερντογάν κατά Νετανιάχου, παραπέμπουν σε μία ακόμη "καραμπόλα", από την οποία, ουδείς μπορεί να προβλέψει τις προεκτάσεις της. Όσο και αν ο Τραμπ, προσπαθήσει να ισορροπήσει ανάμεσα στον παραδοσιακό σύμμαχο που λέγεται Ισραήλ και στον απαραίτητο σύμμαχο που λέγεται Τουρκία, αναμφίβολα, θα πρόκειται για μια ισορροπία τρόμου.

Η περίπτωση της Συρίας αποτελεί case study όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά και για ολόκληρη τη Δύση. Η πτώση του Άσαντ έγινε δεκτή με ανακούφιση σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Ακόμη και η αναίμακτη ανάληψη της εξουσίας από τον Αλ Τζολάνι, ως επικεφαλής του συνασπισμού τζιχαντιστών που ανέτρεψαν τον Άσαντ, μόνο τυχαία δεν είναι. Το πάλαι ποτέ παρακλάδι της Αλ Κάιντα, Χαγιάτ Ταχρίμ Αλ Σιάμ (HTS) αποτελούσε την "καλύτερη" δυνατή και μόνη διαθέσιμη "λύση" για την ανατροπή του Άσαντ, υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας και με την ανοχή των δυτικών. Ας λάβουμε υπόψιν μας δε, ότι ο επικεφαλής των "επαναστατών", Αλ Τζολάνι είναι εδώ και 10 χρόνια επικηρυγμένος από τις ΗΠΑ με το ποσό των 10 εκατ. δολαρίων, αλλά τώρα, φαίνεται ότι τα πράγματα οδεύουν σε μια διαδικασία... λήθης! Η Δύση "ξεπλένει" έναν βολικό τζιχαντιστή, ο οποίος φόρεσε κοστούμι και δείχνει να... δυτικοφέρνει. Άλλωστε δεν έχει περιθώριο για να το ρίξει στον "ιερό πόλεμο", καθώς το Ισραήλ έχει καταστρέψει κάθε στρατιωτική υποδομή στη Συρία.

Από την άλλη, μεγάλο ζητούμενο είναι τι θα συμβεί στη Συρία τα 4 χρόνια που θα ακολουθήσουν μέχρι να γίνουν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές, όπως δήλωσε ο Τζολάνι το περασμένο Σαββατοκύριακο. 

Μέχρι τότε, η νέα κυβέρνηση των "επαναστατών" θα δοκιμαστεί στην πράξη, σχετικά με τον σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών και την πορεία εκδημοκρατισμού. Η Συρία είναι η επανάληψη ενός Ιράκ, μετά την πτώση του Σαντάμ Χουσεϊν, αλλά πολλές φορές τα πειράματα αποτυγχάνουν λόγω διαφόρων εξωγενών ή και τυχαίων γεγονότων.

Όμως, τα τεράστια ενεργειακά συμφέροντα για ΗΠΑ και Ευρώπη, τα οποία περνούν μέσα από τη Συρία, μπορεί να οδηγήσουν στην πορεία σε αποσταθεροποίηση της κατάστασης, με ακόμη πιο δραματικές συνέπειες σε σχέση με όσα συνέβαιναν επί Άσαντ.

Η συνοπτική παρουσίαση της σημερινής κατάστασης στον άξονα Ρωσία-Ουκρανία-Τουρκία-Συρία-Ισραήλ-Ιράν έχει ως κοινό παρονομαστή τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Οι περαιτέρω ενέργειες του και κυρίως τα αποτελέσματα αυτών, θα καθορίσουν εάν και κατά πόσο θα συνεχιστούν ή θα οξυνθούν, οι γεωπολιτικές εντάσεις. Από αυτές θα εξαρτηθεί, εάν και κατά πόσο, η παγκόσμια οικονομία θα εισέλθει μέσα στο 2025 σε αχαρτογράφητα ύδατα, σηματοδοτώντας μια πορεία προς το... κενό, ή, όλα θα αποδειχθούν ένα κακό όνειρο και θα βγούμε στο ξέφωτο χωρίς πολύ... οδυνηρές απώλειες.

Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις