Μια ασύλληπτη τραγωδία ζει η Βαλένθια της Ισπανίας, με τη χώρα να μετρά τουλάχιστον 95 νεκρούς από τις ξαφνικές πλημμύρες. «Άκουσα παράξενους θορύβους από το δρόμο και όταν κοίταξα έξω είδα ότι ο δρόμος είχε μετατραπεί σε ποτάμι. Δεν μπορούσα να το πιστέψω γιατί δεν έβρεχε καν», δήλωσε στο BBC κάτοικος της πληγείσας περιοχής.
Αργότερα είδε «αυτοκίνητα να επιπλέουν στο νερό» και «το νερό έσπασε κάποιους τοίχους». Ο ίδιος ήταν ασφαλής, αλλά κάποιοι από τους «φίλους του έχασαν τα σπίτια τους» και «δεν ξέρω πού είναι οι άνθρωποι».
Η Serena, στη Gandia, λέει ότι «πολλοί από τους φίλους μου έχουν κολλήσει στην πόλη, χωρίς να μπορούν να επιστρέψουν στα χωριά τους, ενώ κάποιοι από αυτούς δεν γνωρίζουν αν οι συγγενείς και οι φίλοι τους είναι ζωντανοί ή νεκροί». Στην πόλη της, λέει ότι «οι δρόμοι έχουν καταστραφεί εντελώς» και ότι τα σούπερ μάρκετ είναι άδεια και «δεν υπάρχει αρκετό εμφιαλωμένο νερό για όλους».
Στην Paiporta, οι κάτοικοι περιέγραψαν ότι είδαν το νερό να ορμά μπροστά «σαν τσουνάμι». Το νερό έτρεξε σε αυτοκινητόδρομους, εγκλωβίζοντας έναν 21χρονο κάτοικο και τους γονείς του σε μια γέφυρα.
«Είδαμε δύο αυτοκίνητα να παρασύρονται από το ρεύμα και δεν ξέρουμε αν υπήρχαν άνθρωποι μέσα», δήλωσε ένας άλλος άνδρας στο Las Provincias. «Δεν είχαμε ξαναδεί κάτι τέτοιο».
Οι προειδοποιήσεις προς το κοινό για την απειλή πλημμύρας καθυστέρησαν, σύμφωνα με καταγγελίες: οι ειδοποιήσεις έφτασαν περισσότερες από 12 ώρες μετά την έκδοση των προειδοποιήσεων από τη μετεωρολογική υπηρεσία της Ισπανίας.
«Λάβαμε το 112 όταν ήταν πλέον πολύ αργά», δήλωσε στην ΕΡΤ ο Πιέρ Ορφανίδης. Όπως εξήγησε, τα έντονα φαινόμενα είχαν ξεκινήσει από το μεσημέρι της Τρίτης, αλλά το μήνυμα από το 112 εστάλη στις 20:15 το βράδυ.
«Ήμουν στο σούπερ μάρκετ με την κόρη μου, όταν ήχησαν τα τηλέφωνα», είπε. Στο μήνυμα, σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρχε σύσταση να μη γίνονται άσκοπες μετακινήσεις.
«Υπήρχε πρόβλεψη», είπε χαρακτηριστικά, ωστόσο, «δεν περιμέναμε τέτοια καταστροφή».
Οι φονικές πλημμύρες προκλήθηκαν από ένα καταστροφικό καιρικό φαινόμενο, στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Το φαινόμενο είναι γνωστό τοπικά ως DANA, ένα ισπανικό ακρωνύμιο για το απομονωμένο κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο, και σε αντίθεση με τις κοινές καταιγίδες ή θύελλες, μπορεί να σχηματιστεί ανεξάρτητα από πολικά ή υποτροπικά ρεύματα αερίων μαζών.
Όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες.
Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι.
Η ανατολική και η νότια Ισπανία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο φαινόμενο λόγω της θέσης τους μεταξύ Ατλαντικού Ωκεανού και Μεσογείου. Ζεστές, υγρές αέριες μάζες και ψυχρές μάζες συναντώνται σε μια περιοχή όπου τα βουνά ευνοούν τον σχηματισμό σύννεφων καταιγίδας και βροχοπτώσεων.
Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες τον περασμένο αιώνα στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας Aemet.
Το χρονικό του συναγερμού και οι ευθύνες
Απ' ότι φάνηκε όμως, κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος για το μέγεθος της καταστροφής, με τον χείμαρρο να αιφνιδιάζει τους πάντες μέσα σε λίγα μόλις λεπτά.
Η υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας κατηγορείται πως έδρασε καθυστερημένα, καθώς όταν εξέδωσε προειδοποίηση στις 20:15 την Τρίτη (29/10), οι πλημμύρες είχαν ήδη προκαλέσει μεγάλες ζημιές.
«Το μέγεθος της τραγωδίας εγείρει αμφιβολίες για το εάν ο πληθυσμός προειδοποιήθηκε εγκαίρως: Η Πολιτική Προστασία έστειλε προειδοποίηση ενώ είχαν ήδη πλημμυρίσει περιοχές» αναφέρει χαρακτηριστικά η El Mundo.
Όμως τα λάθη δεν φαίνεται να σταματούν εκεί. Αστοχίες και προβληματικοί χειρισμοί σημειώθηκαν και στην επιχείρηση εκκένωσης. «Εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν όλη τη νύχτα της Τρίτης (29/10) σε βιομηχανικές περιοχές και σε δρόμους επειδή είχε τεθεί σε ισχύ διακοπή κυκλοφορίας».
Οργή επικρατεί και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους πολίτες να διερωτώνται γιατί οι τοπικές Αρχές και η κυβέρνηση δεν ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι.
Περικοπή δαπανών
Ως μια ακόμη αιτία για την τραγωδία καταγγέλλεται και η περικοπή δαπανών, σύμφωνα με το BBC.
Ο περιφερειακός πρόεδρος της Βαλένθια, ο συντηρητικός Κάρλοζ Μαζόν είχε αποφασίσει να καταργήσει τη Μονάδα Έκτακτης Ανάγκης της Βαλένθια (UVE) με το σκεπτικό ότι ήταν αναποτελεσματική.
Η μονάδα αυτή είχε δημιουργηθεί από τον προκάτοχό του, ακριβώς για να ανταποκριθεί σε συνθήκες όπως και αυτή. Με την ανάληψη των καθηκόντων του πέρυσι, ο Μαζόν την κατήργησε, μια απόφαση που υπερασπίστηκε και το Λαϊκό Κόμμα (PP).
Σε ανακοίνωσή του, το συνδικάτο εργαζομένων της περιοχής «Intersindical» εκτόξευσε «πυρά» κατά της απόφασης αυτής που τελικά φαίνεται να ήταν μοιραία. Όπως ανέφερε στην ανακοίνωση αυτή «βάζοντας σε προτεραιότητα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα επιδεινώνουν τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων».