Οι ηγέτες της Ευρώπης άρχισαν την Πέμπτη να προσαρμόζονται στον ψυχρό νέο κόσμο τους χωρίς την αμερικανική προστασία -και να αντιδρούν στο ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico.
Στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, μια αυξανόμενη «χορωδία φωνών» -άλλες ήρεμες, άλλες οργισμένες- προειδοποίησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι η παραχώρηση στις απαιτήσεις του Ρώσου ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν για εδάφη θα ισοδυναμούσε με «κατευνασμό».
Ο όρος, ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις καταδικασμένες διπλωματικές προσπάθειες πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που απέτυχαν να σταματήσουν τον Χίτλερ, αντηχεί δυνατά στις πρωτεύουσες της Ευρώπης.
Η δυτική απογοήτευση για τη νέα θέση των ΗΠΑ επικεντρώθηκε στην απόφαση του Τραμπ να αποκλείσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, να απαγορεύσει στα αμερικανικά στρατεύματα να αστυνομεύουν την ειρήνη και να απορρίψει τον στόχο του Κιέβου να ανακαταλάβει όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία από το 2014.
Μια γραμμή κυριάρχησε, καθώς οι αξιωματούχοι χώνευαν το σχέδιο του Τραμπ: Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της δεν θα προσυπογράψουν καμία συμφωνία που θα συναφθεί από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, χωρίς τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Για το θέμα αυτό, είπαν οι Ευρωπαίοι, πρέπει να συμμετέχουν και αυτοί.
«Είναι σαφές ότι οποιαδήποτε συμφωνία πίσω από την πλάτη μας, δεν θα λειτουργήσει. Χρειάζεστε τους Ευρωπαίους, χρειάζεστε τους Ουκρανούς», δήλωσε η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, Κάια Κάλλας, στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της συνάντησης των υπουργών του ΝΑΤΟ.
«Γιατί τους δίνουμε (σ.σ.: στη Ρωσία) ό,τι θέλουν, πριν ακόμη ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις; Πρόκειται για κατευνασμό. Δεν έχει λειτουργήσει ποτέ».
Τραμπ: Ειδικές σχέσεις με τους Ευρωπαίους ηγέτες
Η Κάλλας, πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας, γνωστή ως «γεράκι» της Ρωσίας και σκεπτικίστρια του Τραμπ, είναι η πιο υψηλόβαθμη αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού βραχίονα του μπλοκ, που έχει σχολιάσει μέχρι στιγμής. Αλλά ακόμη και στη Βρετανία, η οποία αρέσκεται να υπερηφανεύεται για την «ειδική σχέση» της με τις ΗΠΑ, υπήρξε σοκ και οργή για το κόλπο του νέου προέδρου.
«Η ιστορία έχει δείξει ξανά και ξανά ότι ο κατευνασμός αποτυγχάνει», δήλωσε στο POLITICO ο Βρετανός νομοθέτης David Reed, ο οποίος υπηρέτησε στους Βασιλικούς Πεζοναύτες. «Αυτός ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει με τους όρους της Ουκρανίας -ο,τιδήποτε άλλο θα ήταν προδοσία ενός γενναίου συμμάχου που εισέβαλε χωρίς πρόκληση και άμεση απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης».
Ακόμα και ο Κέιρ Στάρμερ, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου που έχει εργαστεί σκληρά για την προώθηση καλών σχέσεων με τον Τραμπ, αρνήθηκε να υποστηρίξει τις λεπτομέρειες του αμερικανικού σχεδίου. «Δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις γύρω από την Ουκρανία, χωρίς η Ουκρανία να βρίσκεται στο επίκεντρο», δήλωσε ο Στάρμερ.
Ο Starmer επέμεινε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να παραμείνει στο δρόμο προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ, μια ιδέα στην οποία ο Πούτιν αντιτίθεται σθεναρά και την οποία ο Τραμπ έχει αποκλείσει.
Η Κάλλας της ΕΕ υποστήριξε επίσης την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ως την «ισχυρότερη» και «φθηνότερη» διαθέσιμη εγγύηση ασφαλείας. Η ίδια πρότεινε ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί με ευρωπαϊκή υποστήριξη εάν ο Ζελένσκι αποκοπεί από τις συνομιλίες. «Εάν υπάρξει συμφωνία που γίνεται πίσω από την πλάτη μας, απλώς δεν θα λειτουργήσει», είπε. «Οι Ουκρανοί θα αντισταθούν και εμείς θα τους υποστηρίξουμε».
Η Ουκρανία προσκλήθηκε στις συνομιλίες
Ο ίδιος ο Ζελένσκι προειδοποίησε εκ νέου την Πέμπτη ότι δεν θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα συναφθεί χωρίς την Ουκρανία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Μιλώντας στο τέλος της συνόδου κορυφής των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Πιτ Χέγκσεθ προσπάθησε να καθησυχάσει το ακροατήριό του, λέγοντας ότι οι συνομιλίες θα περιλαμβάνουν «και τη Ρωσία και την Ουκρανία».
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η Ουκρανία θα είναι μέρος των διαπραγματεύσεων «με τον ένα ή τον άλλο τρόπο», αλλά ότι θα υπάρχει μια «διμερής ρωσοαμερικανική τροχιά». Δεν είναι σαφές τι ρόλο θα μπορούσε να έχει η ΕΕ ή το Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν υποστηρίζουν όλοι στην Ευρώπη το Κίεβο με το ίδιο πάθος.
Ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας χλεύασε μια δήλωση της Κάλλας στην οποία είπε ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία. «Η θέση των Βρυξελλών -να στηρίξουν τη δολοφονία όσο χρειαστεί- είναι ηθικά και πολιτικά απαράδεκτη», δήλωσε ο Όρμπαν. «Ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο πρόεδρος Πούτιν διαπραγματεύονται για την ειρήνη, οι αξιωματούχοι της ΕΕ εκδίδουν άχρηστες δηλώσεις» σχολίασε.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης συνόψισε τις ανησυχίες πολλών άλλων που φοβούνται ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος για να συνάψει συμφωνία με τον Πούτιν.
«Υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι ο Τραμπ είναι ένας αδέξιος διαπραγματευτής, θα παραχωρήσει τρελά πράγματα στη Ρωσία», δήλωσε ο διπλωμάτης, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ευαίσθητα θέματα. «Η γενική εντύπωση είναι ότι οι Αμερικανοί μπερδεύουν τη διαδικασία».