Τη στιγμή που όλος ο πλανήτης βιώνει ξανά, έπειτα από δεκαετίες, τον διαρκή αλλά αόριστο φόβο ενός πιθανού πυρηνικού Ολοκαυτώματος, οι Ουκρανοί δε μπορούν παρά να πάρουν σοβαρά τις απειλές του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, πως θα υπερασπιστεί τα παρανόμως προσαρτημένα ουκρανικά εδάφη «με όποια μέσα χρειαστεί». Σε συνδυασμό με τους ισχυρισμούς του Ντμίτρι Μεντβέντεφ και της Μόσχας ότι η Ουκρανία αναπτύσσει «βρώμικη» πυρηνική βόμβα, το γεγονός αυτό έκανε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να προειδοποιήσει ότι η Ρωσία ίσως ετοιμάζει προβοκάτσια.

Και δεν είναι λίγοι οι Ουκρανοί που προετοιμάζονται για ένα τέτοιο σενάριο, σύμφωνα με το Politico.

Διπλά καταφύγια

Το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Σέρχιι Πριτούλα στο κέντρο του Κιέβου διαθέτει καταφύγιο στο γκαράζ κάτω από το κτίριο για την προστασία του προσωπικού του από τις συμβατικές ρωσικές επιθέσεις, και άλλο ένα για την περίπτωση πυρηνικού χτυπήματος.

«Το δεύτερο καταφύγιο είναι κατάλληλα εξοπλισμένο. Διαθέτει φάρμακα, φαγητό, ποτό και εμφιαλωμένο νερό, φακούς και μπαταρίες», εξηγεί στο Politico ο ίδιος ο Σέρχιι Πριτούλα, τηλεοπτικός σταρ και επικεφαλής του ιδρύματος.

«Η πρόβλεψη των κινήσεων του ρωσικού στρατού και της πολιτικής ηγεσίας είναι πάντα δύσκολη υπόθεση αν χρησιμοποιείς την κοινή λογική. Σταθήκαμε πολύ άτυχοι με τους γείτονές μας. Για αυτό και θα πρέπει να παίρνουμε πολύ σοβαρά κάθε πυρηνική απειλή και να προετοιμαζόμαστε αναλόγως», σημειώνει.

Ρητορική που τρομάζει

Η ρητορική της Μόσχας είναι πράγματι ανησυχητική.

Στις αρχές του μήνα, ο Μεντβέντεφ, που πλέον υπηρετεί ως αναπληρωτής επικεφαλής του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, προειδοποίησε ότι ό στόχος του Κιέβου να ανακαταλάβει όλα τα χαμένα εδάφη του αποτελεί «απειλή για την ύπαρξη του κράτους μας και ακρωτηριασμό της σημερινής Ρωσίας», κάτι που κατά τα λεγόμενα του αποτελεί «σαφή αιτία» για τη χρήση πυρηνικής αποτροπής από τη Ρωσία.

Ο ρωσικός στρατός αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στην Ουκρανία και η χρήση πυρηνικών όπλων θα μπορούσε να γίνει αντιληπτή ως κίνηση απελπισίας του Κρεμλίνου, προκειμένου να αλλάξει τους όρους του πολέμου.

Η αντίδραση του Κιέβου στις δηλώσεις Μεντβέντεφ ήταν άμεση.

Ο Ολέξιι Ντανίλοφ, γραμματέας του Ουκρανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, χαρακτήρισε τις πυρηνικές απειλές «αυτοκτονική πράξη» λέγοντας ότι «η Ρωσία θα μετατραπεί τελικά στον Νο. 1 εχθρό ολόκληρο του πλανήτη».

Ακόμη και η συμμαχική Κίνα προειδοποίησε τη Ρωσία για τον κίνδυνο της χρήσης πυρηνικών όπλων. Την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι «Δεν μπορεί να γίνει χρήση πυρηνικών όπλων, δεν μπορεί να γίνει πυρηνικός πόλεμος».

Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είπε στον Πούτιν ότι θα ήταν «αδιανόητα σοβαρό λάθος» να κάνει χρήση τακτικού πυρηνικού όπλου στην Ουκρανία.

Οι Ουκρανοί ετοιμάζονται για όλα

Αυτού του είδους οι διεθνείς προειδοποιήσεις δεν πείθουν τους Ουκρανούς που συνεχίζουν να προετοιμάζονται για τα χειρότερα.

Οι αρχές στην περιοχή του Κιέβου διαθέτουν εκατοντάδες καταφύγια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ένα σενάριο πυρηνικής επίθεσης.

«Οι τελευταίοι οκτώ μήνες μας έχουν μάθει ότι όλα μπορούν να συμβούν. Ως αξιωματούχος, προετοιμάζομαι για το χειρότερο πιθανό σενάριο, όμως ελπίζω πως όλα θα πάνε καλά», δήλωσε ο Ολέξιι Κουλέμπα, επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης της πρωτεύουσας σε τοπικά ΜΜΕ.

Ο Κουλέμπα συμπλήρωσε ότι τα καταφύγια είναι υπόγεια, διαθέτουν εξαερισμό, δυο εισόδους και μέχρι τις 15 Νοεμβρίου θα έχουν επίσης εξοπλιστεί με ασυρμάτους. Οι τελευταίοι εικάζεται από τις ουκρανικές αρχές ότι θα αποτελούν το μοναδικό μέσο επικοινωνίας σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης.

Φυλλάδια οδηγιών

Τα κυβερνητικά σώματα της Ουκρανίας έχουν προχωρήσει και στη δημοσίευση λεπτομερών οδηγιών, που στηρίζονται στην εμπειρία της χώρας από την πυρηνική καταστροφή του Τσέρνομπιλ το 1986, για τις σωστές κινήσεις σε περίπτωση πυρηνικού χτυπήματος.

«Η χρήση πυρηνικών όπλων κατά της Ουκρανίας θεωρείται απίθανη και κύριος στόχος αυτών των απειλών είναι να τρομάξουν τους Ουκρανούς και τον πλανήτη και να μας εξαναγκάσουν σε υποχωρήσεις, και τους εταίρους μας σε μείωση της στήριξης προς την Ουκρανία», αναφέρουν οι οδηγίες, προσθέτοντας όμως ότι «ταυτόχρονα, οι Ουκρανοί θα πρέπει να διαθέτουν σχέδιο δράσης για περιπτώσεις έκτακτων αναγκών: είτε πρόκειται για τη χρήση πυρηνικών όπλων, είτε μιας «βρώμικης βόμβας» είτε για ένα ατύχημα σε πυρηνικό εργοστάσιο ενέργειας».

Οι οδηγίες περιλαμβάνουν συστάσεις για τα πάντα, προτρέποντας τους πολίτες να μην κοιτάζουν προς την έκρηξη («όταν παρατηρείτε αστραπή στον ουρανό ή την αντανάκλασή της, ποτέ μην κοιτάζετε προς αυτή την κατεύθυνση»), να καλύπτουν τα αυτιά τους για να αποφύγουν πιθανές βλάβες από το ωστικό κύμα και να αφαιρούν τα ρούχα που έχουν εκτεθεί σε ραδιενέργεια. «Τρέξτε προς κάποιο καταφύγιο αμέσως μόλις καταφέρετε να σταθείτε στα πόδια σας, όταν το ωστικό κύμα από τη χρήση πυρηνικών έχει περάσει», προτρέπουν.

Ταμπλέτες ιωδίου

Στις αρχές Οκτωβρίου, η διοίκηση της πρωτεύουσας είχε ανακοινώσει ότι έχει αρκετά χάπια ιωδιούχου καλίου, ενός φαρμάκου που αποτρέπει την απορρόφηση του ραδιενεργού ιωδίου από τον θυρεοειδή αδένα, για να τα διανείμει σε ιατρικές εγκαταστάσεις και οικογενειακούς γιατρούς «σε περίπτωση ραδιενεργού απειλής ή έκτακτης ανάγκης».

«Αν η εκκένωση θεωρηθεί αναγκαία, το ιωδιούχο κάλιο θα διανεμηθεί στα σημεία εκκένωσης στα τμήματα του πληθυσμού που εκτέθηκαν στη ραδιενεργή ζώνη, σύμφωνα με τις συστάσεις επαγγελματιών υγείας», συνεχίζει η διοίκηση.

Την ίδια στιγμή, πολλοί κάτοικοι του Κιέβου παίρνουν τα δικά τους μέτρα προστασίας.

«Έχω κάνει ό,τι μπορώ»

Η Κριστίνα Ριαμπτσίνα, στυλίστρια που ζει στο Κίεβο και κατάγεται από το Ντονέτσκ, λέει στο Politico ότι έχει αγοράσει ιωδιούχο κάλιο από τοπικό φαρμακείο.

«Πραγματικά θέλω να πιστεύω πως δεν θα πραγματοποιηθεί πυρηνική επίθεση. Όμως, δυστυχώς, έχουμε αυτόν τον ανυπόφορο γείτονα, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε παρά να πιστεύουμε ότι αυτό το παράλογο πράγμα ίσως είναι πιθανό», αναφέρει.

«Η αγορά ιωδιούχου καλίου πιθανότατα ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσω τον φόβο μου», προσθέτει «Θέλω να πω, έχω κάνει ό,τι μπορώ σε αυτή τη φάση, για την ασφάλειά μου και για τους αγαπημένους μου. Δεν έχω αγνοήσει τον κίνδυνο και αυτό σημαίνει ότι μπορώ να συνεχίσω τη ζωή μου. Όμως προφανώς καταλαβαίνω ότι δεν πρόκειται για ένα αντίμετρο που θα μας σώσει σε περίπτωση που η απειλή αυτή γίνει πραγματικότητα».

Οδηγίες προς πολίτες ξένων χωρών

Ξένοι πολίτες που βρίσκονται στο Κίεβο ακολουθούν αντίστοιχη στρατηγική.

Τις τελευταίες εβδομάδες, το προσωπικό ενός προγράμματος που τρέχει στη χώρα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (και που ζήτησαν το πρόγραμμα να μην κατονομαστεί) έχουν λάβει οδηγίες για την περίπτωση πυρηνικής επίθεσης ή χρήσης βρώμικης βόμβας.

«Οι πυρηνικές εκρήξεις μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές καταστροφές και απώλειες, μέσω του ωστικού κύματος, της θερμότητας και της ραδιενέργειας, όμως υπάρχουν βήματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τις επιπτώσεις», αναφέρουν οι οδηγίες συστήνοντας: «αν ενημερωθείτε για επερχόμενη επίθεση, εισέλθετε αμέσως στο εγγύτερο κτίριο, κατά προτίμηση κάτω από ο έδαφος, και απομακρυνθείτε από τα παράθυρα».

Οι οδηγίες συνεχίζουν εξηγώντας πώς καθαρίζονται τα ραδιενεργά απόβλητα, πώς ο ηλεκτρομαγνητικός παλμός μπορεί να καταστρέψει ηλεκτρονικό εξοπλισμό και πώς να αναζητήσουν συμβουλές για πιθανή εκκένωση.

Σε περίπτωση που η επίθεση γίνει με τη μορφή τακτικού πυρηνικού χτυπήματος στην πρώτη γραμμή, μακριά από το Κίεβο, τότε «το μόνο σχέδιο δράσης για το προσωπικό μας στο Κίεβο είναι να επιβιβαστεί σε αυτοκίνητα και να μεταβεί στα σύνορα με την Πολωνία εντός λίγων ωρών», δήλωσε ευρωπαίος πολίτης που βρίσκεται στη χώρα εργαζόμενος στο πρόγραμμα και ο οποίος μίλησε στο Politico με τον όρο της ανωνυμίας του.

Στην πρώτη γραμμή

Ουκρανοί στρατιώτες στην πρώτη γραμμή έχουν επίσης λάβει χάπια ιωδιούχου καλίου και έχουν εκπαιδευτεί για την κατάλληλη αντίδραση σε περίπτωση πυρηνικού χτυπήματος. Ωστόσο, εκπρόσωποι του υπουργείου άμυνας και του στρατού αρνήθηκαν να εξηγήσουν τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτή η εκπαίδευση.

Ο Πριτούλα, πάντως, δεν περιμένει πως η πυρηνική απειλή θα αρθεί σύντομα.

«Η απειλή χρήσης πυρηνικού όπλου κατά της Ουκρανίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας του κόσμου θα υφίσταται για όσο καιρό συνεχίζει να υπάρχει η Ρωσική Ομοσπονδία», υποστήριξε.