Τι γνωρίζουμε για τη συμφωνία εκεχειρίας Ισραήλ – Χεζμπολάχ, οι επιδιώξεις Νετανιάχου

Ημέρα αισιοδοξίας ξημέρωσε στην πολύπαθη Βηρυτό, λίγες ώρες αφότου οι ηγέτες του Ισραήλ και του Λιβάνου αποδέχτηκαν μια συμφωνία εκεχειρίας με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ που αυξάνει τις ελπίδες για ένα τέλος στις εχθροπραξίες που διήρκεσαν έναν και πλέον χρόνο μεταξύ των ισραηλινών δυνάμεων και της Χεζμπολάχ.

Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ στις 4 το πρωί (τοπική ώρα) την Τετάρτη, αφού ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ. Φάνηκε να ισχύει τις άμεσες ώρες μετά την έναρξη ισχύος του. Πρέπει επίσης να εγκριθεί από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Λιβάνου.

Οι δρόμοι που οδηγούν από τη Βηρυτό στο νότιο Λίβανο ήταν γεμάτοι κίνηση λίγες ώρες αφότου τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση πυρός μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ. Η Χεζμπολάχ και το πολιτικό κίνημα «Αμάλ» εξέδωσαν κατευθυντήριες γραμμές για τους κατοίκους που ήθελαν να επιστρέψουν στα χωριά τους, νότια του ποταμού Λιτάνι αν και το λιβανέζικο κράτος δεν είχε ακόμη ενημερώσει τους πολίτες τους. Οι Λιβανέζοι ωστόσο ανέφεραν ότι είχαν λάβει κλήσεις με προηχογραφημένες προειδοποιήσεις από το Ισραήλ, που τους έλεγαν να μην επιστρέψουν στο νότο, καθώς εξακολουθεί να είναι στρατιωτική περιοχή.

«Με βάση τη συμφωνία»...οι μάχες στα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ θα τελειώσουν», είπε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. «Αυτό έχει σχεδιαστεί για να είναι μια μόνιμη παύση των εχθροπραξιών». Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις θα αποσυρθούν σταδιακά από τον Λίβανο σε διάστημα 60 ημερών και θα αντικατασταθούν από τον στρατό του Λιβάνου.

Η Χεζμπολάχ θα αποκλειστεί από την ανοικοδόμηση των υποδομών της στα νότια μέρη της χώρας. Τα μέλη της ομάδας που υποστηρίζεται από το Ιράν πρόκειται να κινηθούν κυρίως βόρεια του ποταμού Λιτάνι, που εκτείνεται έως και 30 χιλιόμετρα από τα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου. Η Χεζμπολάχ αποδέχθηκε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με άτομα που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις.

Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα συνεργαστούν με το Ισραήλ και τον Λίβανο για να εφαρμοστεί πλήρως η συμφωνία, είπε ο Μπάιντεν, προσθέτοντας ότι δεν θα αναπτυχθούν αμερικανικά στρατεύματα στο νότιο Λίβανο. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του δήλωσε ότι η χώρα του «δεν θα είναι φειδωλή στις προσπάθειές της να υποστηρίξει την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας», η οποία «θα πρέπει να ανοίξει μια νέα σελίδα για τον Λίβανο».

Η κατάπαυση του πυρός απαιτεί μια αρχική διακοπή των μαχών για δύο μήνες και απαιτεί από τη Χεζμπολάχ να τερματίσει την ένοπλη παρουσία της στο νότιο Λίβανο, ενώ τα ισραηλινά στρατεύματα πρόκειται να επιστρέψουν στην πλευρά τους των συνόρων. Χιλιάδες επιπλέον Λιβανέζοι στρατιώτες και ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ θα αναπτυχθούν στο νότο και μια διεθνής επιτροπή με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες θα παρακολουθεί τη συμμόρφωση.

Τι επιδιώκει ο Νετανιάχου

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θεωρεί πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα επιτρέψει στον στρατό του να «εντείνει» την πίεση στη Χαμάς, εναντίον της οποίας συνεχίζεται ο καταστροφικός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας για 418η ημέρα.

«Μόλις η Χεζμπολάχ τεθεί εκτός παιγνιδιού, η Χαμάς θα βρεθεί μόνη (στη Λωρίδα της Γάζας). Η πίεσή μας θα ενταθεί, και αυτό θα έχει συμβολή στην ιερή αποστολή της απελευθέρωσης των ομήρων μας», διαβεβαίωσε χθες βράδυ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.

Η κατάπαυση του πυρός θα επιτρέψει επίσης στο Ισραήλ να «επικεντρωθεί στην ιρανική απειλή», πρόσθεσε.

Η Τεχεράνη θεωρείται ο βασικός υποστηρικτής της Χεζμπολάχ, της Χαμάς και άλλων κινημάτων στη Μέση Ανατολή που εναντιώνονται στο Ισραήλ. Ούτε η Ισλαμική Δημοκρατία έχει σχολιάσει δημόσια τη συμφωνία μέχρι τώρα.

Μόνιμη κατάπαυση του πυρός, βάσει του σχεδίου

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η συμφωνία «σχεδιάστηκε για να διασφαλίσει μόνιμη κατάπαυση του πυρός».

Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, εντός 60 ημερών, η Χεζμπολάχ θα απομακρύνει τους μαχητές και τα όπλα της από την περιοχή μεταξύ της Μπλε Γραμμής – των ανεπίσημων συνόρων μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ – και του ποταμού Λιτάνι.

Οι ένοπλοι της Χεζμπολάχ θα αντικατασταθούν από δυνάμεις του λιβανέζικου στρατού, οι οποίες θα διασφαλίσουν ότι οι υποδομές της οργάνωσης θα καταστραφούν και ο οπλισμός της θα αποσυρθεί και δεν θα αντικατασταθούν, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ.

Κατά τη διάρκεια αυτών των 60 ημερών, το Ισραήλ από την πλευρά του, θα αποσύρει σταδιακά τις υπόλοιπες δυνάμεις του, ανέφερε ο Μπάιντεν. Κάτι που θα επιτρέψει στους πολίτες και στις δύο πλευρές των συνόρων να επιστρέψουν στα σπίτια τους, πρόσθεσε.

5.000 Λιβανέζοι στρατιώτες θα αντικαταστήσουν τη Χεζμπολάχ

Ο στρατός του Λιβάνου αναμένεται να αναπτύξει 5.000 στρατιώτες στον Νότο στο πλαίσιο της συμφωνίας, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.

Ωστόσο, παραμένουν ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο τους στην επιβολή της κατάπαυσης του πυρός και το κατά πόσον θα αντιμετωπίσουν τη Χεζμπολάχ αν χρειαστεί, κάτι που θα μπορούσε να επιδεινώσει τις εντάσεις σε μία χώρα που η ιστορία της έχει σημαδευτεί από θρησκευτικές διαμάχες.

Ο λιβανέζικος στρατός έχει επίσης γνωστοποιήσει ότι δεν διαθέτει τους πόρους – χρήματα, ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό – για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας, κάτι που θα μπορούσε πάντως να αντιμετωπιστεί με διεθνείς συνεισφορές.

Πολλοί δυτικοί αξιωματούχοι εκτιμούν παράλληλα, ότι η Χεζμπολάχ έχει αποδυναμωθεί και ότι έχει έρθει η στιγμή για την κυβέρνηση του Λιβάνου να ανακτήσει τον έλεγχο όλου του εδάφους της χώρας.

Ποιος θα επιτηρεί την εφαρμογή της εκεχειρίας;

Η συμφωνία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το οποία τερματίστηκε ο πόλεμος του 2006 μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ.

Σύμφωνα με το ψήφισμα 1701, στις περιοχές νότια του Λιτάνι δεν επιτρέπεται η παρουσία ενόπλων  και πυρομαχικών, με εξαίρεση εκείνων του λιβανέζικου στρατού και της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (Unifil).

Και οι δύο πλευρές έχουν καταγγείλει παραβιάσεις του ψηφίσματος.

Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι η Χεζμπολάχ απέκτησε τη δυνατότητα να κατασκευάσει εκτεταμένες υποδομές στην περιοχή, ενώ ο Λίβανος κατηγορεί το Ισραήλ για παραβιάσεις και για στρατιωτικές πτήσεις πάνω από το έδαφός του.

Αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα συμμετάσχουν στον υφιστάμενο τριμερή μηχανισμό, στον οποίο συμμετέχουν η Unifil, ο Λίβανος και το Ισραήλ, ο οποίος θα αναλάβει την παρακολούθηση των παραβιάσεων, δήλωσε ο ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος.

«Δεν θα σταλούν αμερικανικά στρατεύματα μάχης στην περιοχή, αλλά θα παρασχεθεί στρατιωτική υποστήριξη στις λιβανέζικες ένοπλες δυνάμεις, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, σε συνεργασία με τον γαλλικό στρατό», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Ο Μπάιντεν ανέφερε ακόμη πως «δεν θα επιτραπεί στη Χεζμπολάκ να ανοικοδομήσει την τρομοκρατική υποδομή της στον νότιο Λίβανο».

Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις