«Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, πρέπει να διασφαλίσουμε ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην συνάντηση που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ, Γιαΐρ Λαπίντ με φόντο τις διαβουλεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη με την Τουρκία, ώστε το φυσικό αέριο από το κοίτασμα Λεβιάθαν να μεταφερθεί στην Ευρώπη μέσω της επικράτειας της Τουρκίας.
Ο πρωθυπουργός κάλεσε το Ισραήλ να προχωρήσει με την Ελλάδα και την Κύπρο στα projects που έχουν συμφωνήσει για μεταφορά του φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας.
«Δεν είναι μυστικό ότι υπάρχει βελτίωση στις σχέσεις μας με την Τουρκία» απάντησε από την πλευρά του ο Γιαΐρ Λαπίντ, τονίζοντας ότι αυτή η βελτίωση δεν στρέφεται κατά των ελληνο-ισραηλιών σχέσεων.
Τα όποια βήματα θα είναι σε συντονισμό με Ελλάδα και Κύπρο, διαβεβαίωσε, τονίζοντας ότι θα παράσχουν συνεχή ενημέρωση.
Το θέμα αυτό συζητήθηκε και κατά την διάρκεια της τριμερούς Συνόδου των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ νωρίτερα, με τον Νίκο Δένδια να υπογραμμίζει ότι η συνεργασία του σχήματος των τριών χωρών με άλλες χώρες της περιοχής, έχουν ως προϋπόθεση ότι μοιράζονται το ίδιο όραμα και τις ίδιες αξίες που βασίζονται στο διεθνές δίκαιο.
Επίσης, την επόμενη εβδομάδα, η Ελλάδα ανακοινώνει την επανεκκίνηση των ερευνών για κοιτάσματα ανοιχτά της Κρήτης αλλά και στο Ιόνιο.
Το project αυτό σε συνδυασμό με τις διασυνδέσεις φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας και LNG, η Ελλάδα στοχεύει να αποτελέσει εναλλακτικό κόμβο εφοδιασμού της Ευρώπης, που προχωρά στην απεξάρτησή της από την ρωσική ενέργεια.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης μεταξύ του πρωθυπουργού και του Αναπληρωτή Πρωθυπουργού και Υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, Yair Lapid, ο οποίος επισκέπτεται την Ελλάδα για να συμμετάσχει στην Τριμερή Συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, συζητήθηκαν οι εξελίξεις στην Ουκρανία και οι οικονομικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στις δύο χώρες και στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ακόμη, ανταλλάχθηκαν απόψεις για τις διεθνείς εξελίξεις και την επίδρασή τους στην ευρύτερη περιοχή, για την πορεία των τριμερών σχημάτων συνεργασίας, καθώς και για την ενίσχυση των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ.
Εξετάστηκαν επίσης ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών και συνεργασίας για την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου.
Στη συνάντηση συμμετείχαν από την ελληνική πλευρά ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Θεμιστοκλής Δεμίρης, ο Πρέσβης της Ελλάδας στο Ισραήλ Κυριάκος Λουκάκης, η Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Άννα-Μαρία Μπούρα, ο Διευθυντής Πολιτικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος και η Αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη.
Αναλυτικά όσα είπαν Μητσοτάκης και Λαπίντ
Στην αρχή της συνάντησης ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Lapid είχαν τον ακόλουθο διάλογο (ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά):
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι μεγάλη μου χαρά που σας υποδέχομαι πάλι στην Αθήνα. Αυτές οι πολύ στενές επαφές μεταξύ της ελληνικής και της ισραηλινής κυβέρνησης έχουν αρχίσει να γίνονται συνήθεια. Είμαι σίγουρος ότι οι συνομιλίες σας με τον Νίκο Δένδια ήταν εποικοδομητικές. Διανύουμε μια περίοδο σημαντικών γεωπολιτικών αναταράξεων και σε αυτούς τους καιρούς, είναι πάντα σημαντικό να επαναβεβαιώνουμε τις παραδοσιακές σχέσεις φιλίας και να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας. Η σχέση μας ενισχύεται ολοένα και περισσότερο σε πολλά μέτωπα και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα.
Ασφαλώς υπάρχουν πάντα νέες ευκαιρίες να διερευνήσουμε τις περαιτέρω δυνατότητες, ειδικά όσον αφορά την ενεργειακή συνεργασία. Καθώς όλοι προσπαθούμε να πετύχουμε διαφοροποίηση πηγών ώστε να απομακρυνθούμε από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο πιστεύω ότι η Ανατολική Μεσόγειος γίνεται ακόμα πιο σημαντική. Συνεπώς, όλα τα έργα διασύνδεσης στην Ανατολική Μεσόγειο, είτε μέσω αγωγών είτε μέσω LNG είτε μέσω διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στο μικροσκόπιό μας.
Έχουμε εργαστεί σκληρά προς αυτήν την κατεύθυνση και ίσως αυτή είναι μια ευκαιρία να προωθήσουμε ορισμένα από τα έργα για τα οποία έχουμε συζητήσει στο παρελθόν.
Καλωσήρθατε λοιπόν. Είναι χαρά μου που σας βλέπω και πάλι στην Αθήνα.
Yair Lapid: Είναι χαρά μου που βρίσκομαι εδώ. Δεν είναι η πρώτη φορά,που βρίσκομαι στην Ελλάδα, αλλά είναι η πρώτη φορά με αυτό το αξίωμα. Και χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ και επισκέπτομαι ξανά ορισμένους χώρους που μου αρέσουν και ορισμένους ανθρώπους που εκτιμώ.
Όπως είπατε κι εσείς, συναντιόμαστε σε ταραχώδεις καιρούς. Ήταν και για μένα σημαντικό να έρθω εδώ. Όλοι γνωρίζουν -δεν αποτελεί μυστικό- ότι η σχέση μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας έχει βελτιωθεί. Ήταν σημαντικό λοιπόν για μένα να έρθω εδώ και να πω: ακούστε, αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι σε βάρος των σχέσεών μας με την Ελλάδα που είναι τόσο στενές. Και αυτή η συμμαχία που έχουμε είναι εξαιρετικά σημαντική για εμάς. Θα είστε ενημερωμένοι για τα πάντα και θα συνεργαζόμαστε σε αυτό, όπως κάνουμε και σε άλλα ζητήματα. Και θα έχουμε περαιτέρω συζητήσεις για το πώς θα βελτιώσουμε τη διμερή μας σχέση.
Αναφέρατε τον τομέα της ενέργειας. Έχετε δίκιο. Θα πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις πηγές ενέργειας. Θα πρέπει να βρούμε και άλλους τρόπους να προμηθεύσουμε την Ευρώπη, ώστε να καλύψει τις ανάγκες της σε θέρμανση και ηλεκτρισμό. Θα συμμετέχουμε και εμείς στη διαδικασία και θα το πετύχουμε. Δεν βλέπω άλλη επιλογή από το να συνεργαστούμε, συνεχίζοντας τον στενό συντονισμό που ήδη έχουμε, στενό συντονισμό που έχουμε και σε θέματα ασφάλειας, κάτι εξίσου σημαντικό σε αυτόν τον ταραχώδη κόσμο.
Θα πρέπει να «σφίξουμε τα σχοινιά» λίγο παραπάνω. Θα πρέπει να συζητήσουμε περαιτέρω ώστε να καταστήσουμε την περιοχή μας, τη Μέση Ανατολή αλλά και τη Μεσόγειο, πιο ασφαλή. Το Ισραήλ υπέστη πρόσφατα κάποιες τρομοκρατικές επιθέσεις και θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο λαός μας είναι ασφαλής. Σήμερα, έχουμε και την τριμερή συνάντηση με την Κύπρο. Η συζήτηση με τον Γιάννη Κασουλίδη ήταν πολύ ενημερωτική και ικανοποιητική. Συζητήσαμε και για το JCPOA. Υπογράμμισα ότι το Ιράν δεν είναι μόνο μια πυρηνική απειλή. Είναι απειλή. Το Ιράν είναι η Χεζμπολάχ, το Ιράν είναι η Χαμάς, το Ιράν είναι η Ισλαμική Τζιχάντ. Το Ιράν είναι η εξάπλωση του τρόμου σε όλο τον κόσμο. Ξέρω ότι το γνωρίζετε και εσείς. Οι υπηρεσίες ασφαλείας μας επικοινωνούν για τα θέματα που μας απασχολούν.
Φυσικά, θέλουμε να αναπτύξουμε και το εμπόριο και τις εμπορικές σχέσεις. Ο τουρισμός έχει ανακάμψει, κάτι που είναι εξαιρετικό τόσο για την Ελλάδα όσο και για το Ισραήλ. Θα εργαστούμε και για την επόμενη συνάντηση στο σχήμα συνεργασίας 3+1 που θέλουμε να έχουμε με τις ΗΠΑ. Γνωρίζω ότι κι εσείς θέλετε την προώθηση αυτού του σχήματος συνεργασίας όσο κι εμείς.