Η βιταμίνη C γνωστή και ως ασκορβικό οξύ ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες.

Ο ανθρώπινος οργανισμός δε μπορεί να συνθέσει από μόνος του αυτή τη βιταμίνη γι αυτό και πρέπει να τη προσλαμβάνει από τη καθημερινή του διατροφή. Η Βιταμίνη C αποτελεί πιθανότατα το πιο γνωστό και ευρύτερα χρησιμοποιούμενο διατροφικό συμπλήρωμα.

Δράση

Η Βιταμίνη C βοηθάει στην καταπολέμηση των «Ελευθέρων Ριζών» – ειδικά σε εκείνες τις περιοχές που το μεγαλύτερο μέρος τους περιέχει νερό, όπως το εσωτερικό μέρος των κυττάρων.

Τι κάνει

  • Ενισχύει τα τριχοειδή αγγεία και τα τοιχώματα των κυττάρων
  • Συμμετέχει στον σχηματισμό κολλαγόνου (επιταχύνει την επούλωση πληγών, διατηρεί υγιείς τους συνδέσμους (που συνδέουν τους μύες με τα οστά), τους τένοντες (που συνδέουν τα οστά μεταξύ τους) και τα ούλα.
  • Βοηθάει στην πρόληψη και βελτίωση των ασθματικών κρίσεων
  • Αποτρέπει το σχηματισμό καταρράκτη
  • Σαν αντιοξειδωτικό προστατεύει από τον καρκίνο και τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
  • Μειώνει τα συμπτώματα γρίπης, συντομεύει τη διάρκεια μιας ασθένειας.
  • Συμμετέχει στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης Ο κυριότερος ρόλος της βιταμίνης C είναι ότι  ρυθμίζει τις οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις. Υπεισέρχεται στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων και μετέχει στη διάπλαση του συνδετικού ιστού. Επηρεάζει τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων, επιδρά ευνοϊκά σε περιπτώσεις προσβολής από λοιμογόνα αίτια και προστατεύει από οξείδωση τις λιποδιαλυτές βιταμίνες.

Επίσης η βιταμίνη C:

  • μετέχει στην παραγωγή της θυροξίνης, επινεφρίνης, νορεπινεφρίνης, στεροειδών ορμονών και των αιμοσφαιρίων
  • συντελεί στη διατήρηση της καλής κατάστασης των αιμοφόρων αγγείων, των οστών και των δοντιών
  • διευκολύνει την απορρόφηση του σιδήρου και φυλλικού οξέος από τον οργανισμό και συντελεί στην αποκατάσταση της υγείας
  • συντελεί στην αυξημένη παραγωγή λευκοκυττάρων, αντισωμάτων και επαρκών επίπεδων ιντερφερόνων (πρωτεΐνες που έχουν ως βασικό ρόλο την παρεμπόδιση των πολλαπλασιασμών των ιών)
  • έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση
  • μπορεί να αυξήσει την δράση αντιθρομβωτικών σκευασμάτων
  • αλληλεπιδρά με τη δράση της βιταμίνης Β12 και δόση πάνω από 4gr την ημέρα προφυλάσσει από ανεπάρκεια σε Β12.

Χρήση

Ως αντιοξειδωτικό, η Βιταμίνη C παρέχει προστασία ενάντια στον καρκίνο και τα προβλήματα καρδιάς. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα αυτής της βιταμίνης σχετίζονται με καρδιακές κρίσεις. Επιπλέον, η Βιταμίνη C μπορεί πραγματικά να συμβάλει στην επιμήκυνση της ανθρώπινης ζωής. Σε μια μελέτη αποδείχτηκε ότι οι άνθρωποι που κατανάλωναν καθημερινά περισσότερα από 300mg Βιταμίνης C (από τροφές και συμπληρώματα) έζησαν περισσότερο από εκείνους που κατανάλωναν λιγότερα από 50mg ημερησίως.

Μία ακόμα μελέτη έδειξε ότι, σε μακροχρόνια βάση, τα συμπληρώματα Βιταμίνης C προστατεύουν σε περίπτωση καταρράκτη. Γυναίκες που λάμβαναν Βιταμίνη C για περισσότερο από 10 χρόνια είχαν κατά 77% χαμηλότερη πιθανότητα να εμφανίσουν πρόωρη θαμπάδα στον κρυσταλλοειδή χιτώνα των ματιών τους – που αποτελεί την πρώτη φάση εκδήλωσης καταρράκτη – σε σχέση με τις γυναίκες που δεν κατανάλωναν συμπληρώματα.

Μέχρι τώρα επικρατούσε η άποψη ότι η βιταμίνη C προστατεύει από τα κρυολογήματα λόγω του ότι χρησιμοποιείται από τα λευκά αιμοσφαίρια του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η προφυλακτική χορήγηση της βιταμίνης C με στόχο τη μείωση της συχνότητας της νόσου στον κανονικό πληθυσμό δε φαίνεται να είναι αποτελεσματική. Εξαίρεση αποτελούν οι άνθρωποι που εκτίθενται στο κρύο ή υποβάλλονται σε έντονη σωματική άσκηση, όπως οι αθλητές Μαραθωνίου, οι οποίοι θα μπορούσαν να μειώσουν κατά το ήμισυ, τις πιθανότητές τους να προσβληθούν από κρυολόγημα, λαμβάνοντας βιταμίνη C σε καθημερινή βάση.  Σε ειδικές συνθήκες λοιπόν κατά τις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποιούν προφύλαξη με βιταμίνη C πριν από ακραίες καταστάσεις σωματικής άσκησης ή έκθεσης σε υπερβολικό κρύο, τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορούν να έχουν ευεργετικές δράσεις.

Ανεπάρκεια

Η ανεπάρκεια της βιταμίνης C στον άνθρωπο, οδηγεί σε σκορβούτο. Τα πρώιμα συμπτώματα σε ενήλικες περιλαμβάνουν κόπωση, αδυναμία, πόνους αρθρώσεων και των μυών. Σε μεταγενέστερα στάδια, το σκορβούτο χαρακτηρίζεται από αναιμία, αιμορραγία από τα ούλα και καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων.

Συμπτώματα

Οι άνθρωποι που έχουν ανεπάρκεια της βιταμίνης C υποφέρουν από χαλαρά δόντια, εμφανίζουν εύκολα μώλωπες, απώλεια μαλλιών, αναιμία, ξηρό δέρμα και καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων.

Υπερδοσολογία

Η υπερδοσολογία μπορεί πράγματι να είναι επιβλαβής για τον οργανισμό. Μερικά από τα συμπτώματα υπερβολικής δόσης βιταμίνης C είναι τα εξής:

  • Διάρροια

Η πρόσληψη πάνω  από 6000 mg την ημέρα της βιταμίνης C, μπορεί  να προκαλέσει  πέτρες στα νεφρά, έλλειψη της βιταμίνης Β12, ανεπάρκεια χαλκού, ίκτερο, δηλητηρίαση σιδήρου, πόνους στην πλάτη, και αϋπνία. Ο πίνακας που ακολουθεί, παραθέτει τα επίπεδα ανεκτικότητας πρόσληψης βιταμίνης C, στις διάφορες ηλικίες.

Ελάχστη συνιστώμενη πρόσληψη

Ο πίνακας που ακολουθεί περιλαμβάνει την ελάχιστη συνιστώμενη πρόσληψη της βιταμίνης C σε μικρογραμμάρια ημερησίως στα διάφορα επίπεδα ηλικίας.

Ηλικιωμένοι (65 χρόνων +): Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα αυτά έχουν μειωμένη πρόσληψη βιταμίνης C μέσω της διατροφής τους. Ένα διατροφικό συμπλήρωμα θα είχε ωφέλιμη δράση στην πρόληψη εμφάνισης χρόνιων ασθενειών.

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C

Η κατανάλωση 5 μερίδων (2 ½ φλιτζάνια) φρούτων και λαχανικών, παρέχει περίπου 500mg βιταμίνης C. Ο πίνακας περιλαμβάνει μερικά τρόφιμα και την ποσότητα της περιεχόμενης βιταμίνης C σε mg