Όλοι βιώνουμε περιόδους άγχους, άλλοι πιο ήπια και άλλοι εντονότερα. Συχνά όμως το άγχος δεν «είναι στο μυαλό» μας μόνο, αλλά μπορεί να αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι για ένα υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένα ξαφνικό αίσθημα ανησυχίας μπορεί να είναι ένα μήνυμα κάτι κακό συμβαίνει στο σώμα.
Αν δεν πάσχετε από κάποια αγχώδη διαταραχή, η οποία είναι ούτως ή άλλως μία σοβαρή κατάσταση που χρήζει αντιμετώπισης, το άγχος μπορεί να αποκαλύψει κάποια πάθηση.
Υπερδραστήριος θυρεοειδής
Αν κάποιος ασθενής που δεν έχει ιστορικό αγχώδους συμπεριφοράς, διαμαρτύρεται για άγχος και αγωνία, από τα πρώτα ενδεχόμενα που εξετάζουν οι ειδικοί είναι ο υπερθυρεοειδισμός. Σε αυτή την πάθηση ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει υπερβολικές ποσότητες ορμονών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο μεταβολικός ρυθμός, ο οποίος οδηγεί σε αύξηση των παλμών, απώλεια βάρους και άγχος. Η διάγνωση είναι εύκολη και γίνεται με απλή εξέταση αίματος για τον έλεγχο των ορμονών. Ο υπερθυρεοειδισμός είναι πολύ πιο συχνός στις γυναίκες, ειδικά σε όσες είναι άνω των 35 ετών.
Καρδιακές παθήσεις
Το άγχος από μόνο του σπάνια αποτελεί σύμπτωμα καρδιακής νόσου, όταν όμως συνυπάρχει δυσκολία στην αναπνοή ή υπερβολική κόπωση, πρέπει να γίνει αξιολόγηση από γιατρό. Μελέτες επιβεβαιώνουν τη σχέση μεταξύ άγχους και καρδιακών προβλημάτων: Όταν οι ερευνητές ρώτησαν γυναίκες που υπέστησαν καρδιακή προσβολή τι συμπτώματα είχαν ένα μήνα πριν, σε ποσοστό 35% ανέφεραν ότι αισθάνονταν άγχος, στρες και ένταση πέρα από το συνηθισμένο. Πολλές γυναίκες ανέφεραν επίσης ασυνήθιστη κόπωση (70%), διαταραχές ύπνου (48%), δύσπνοια (42%) και δυσπεψία (39%).
Αναιμία
Η αναιμία εμφανίζεται όταν δεν υπάρχουν αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια στο αίμα ή όταν για κάποιο λόγο δεν λειτουργούν σωστά. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο και η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως δύσπνοια και γρήγορο ή ανώμαλο καρδιακό παλμό. Όταν κάποιος έχει σοβαρή αναιμία, οι παλμοί μπορεί να αυξηθούν για να κυκλοφορήσουν τα διαθέσιμα αιμοσφαίρια ταχύτερα, με αποτέλεσμα το άτομο να νιώθει άγχος.
Οι γυναίκες στην έμμηνο ρύση ή την εγκυμοσύνη και άτομα που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα ή άλλα αυτοάνοσα, νεφρική νόσο, καρκίνο, ηπατίτιδα, παθήσεις του θυρεοειδούς και φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, είναι πιο επιρρεπή στην αναιμία. Ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία. Η πιο συνηθισμένη μορφή αναιμίας, είναι η ανεπάρκεια σιδήρου.
Διατροφικές ανεπάρκειες
Δεν είναι η πρώτη σκέψη ενός γιατρού που εξετάζει κάποιον για άγχος, αλλά οι διατροφικές ανεπάρκειες μπορεί να προκαλέσουν ψυχιατρικά συμπτώματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου συνδέονται με συμπτώματα κατάθλιψης, συμπεριλαμβανομένου του άγχους. Η μέση ενήλικη γυναίκα χρειάζεται 8 mg ψευδαργύρου την ημέρα (οι άνδρες χρειάζονται 11 mg) που όπως οι περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα, δεν παράγεται από τον οργανισμό. Επειδή τα φυτά δεν περιέχουν ψευδάργυρο, η ανεπάρκειά του είναι κοινή μεταξύ των χορτοφάγων.
Τα χαμηλά επίπεδα B12 μπορεί επίσης να προκαλέσουν άγχος και κατάθλιψη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η συγκεκριμένη βιταμίνη είναι απαραίτητη για τη δημιουργία νευροδιαβιβαστών που ορίζουν τη διάθεση. Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 2,4 μικρογραμμάρια την ημέρα, αλλά μερικοί άνθρωποι (όπως οι χορτοφάγοι) δεν παίρνουν αρκετή ποσότητα. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι με την πάρχοδο των χρόνων, το σώμα δεν απορροφά τη Β12 από τα τρόφιμα. Αυτό πιθανόν εξηγεί γιατί περίπου το 20% των ενηλίκων άνω των 50 ετών έχουν έλλειψη.
Καρκίνος στο πάγκρεας
Το άγχος φαίνεται ότι αποτελεί προάγγελο του καρκίνου του παγκρέατος, έναν από τους πέντε πιο θανατηφόρους καρκίνους, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Σχετική μελέτη έδειξε ότι οι μισοί από τους ανθρώπους που διαγνώστηκαν με την ασθένεια εμφάνισαν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Τα καλά νέα είναι ότι ο καρκίνος του παγκρέατος είναι αρκετά σπάνιος. Είναι δύσκολο όμως να γίνει έγκαιρη διάγνωση, γι’ αυτό και τα ποσοστά επιβίωσης είναι χαμηλά. Στα πρώτα συμπτώματα περιλαμβάνονται ο ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών), η απώλεια βάρους, η κόπωση, η κακουχία, η ναυτία και ο πόνος στην πλάτη.